نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری سیاستگذاری عمومی دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

اگرچه تصور غالب از مسئولیت دولت در امر سیاستگذاری در حوزه‌های مختلف، تعیین سیاست‌های بالادستی و ریل‌گذاری جهت رسیدن به اهداف تعیین ‌شده است، اما آنچه کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد، اهمیت ترغیب مردم به مشارکت و برانگیختن حس مسئولیت فردی در رسیدن به اهداف کلان سیاستی می‌باشد. در واقع رسیدن به بسیاری از اهداف سیاستگذاری جز با مسئولیت‌پذیری فردی شهروندان میسر نیست (و یا دست‌کم از مسیری کارآمد نمی‌گذرد).  اما دولت چگونه می‌تواند مشارکت شهروندان را ارتقا داده و زمینه مسئولیت‌پذیری آنها را در جهت تحقق اهداف سیاستی فراهم سازد؟ این پژوهش استدلال می‌نماید که برای این منظور دولت، ناگزیر از توانمندسازی شهروندان خواهد بود. شهروندان توانمند در شرایط مختلف، توان و تمایل به اتخاذ تصمیمات بهینه‌ای را دارند که منجر به بهبود کیفیت زندگی خود و جامعه می‌گردد. از این‌رو مقاله، نقش سیاستگذاری تغییر رفتار را کلیدی می‌داند. سیاستگذاری تغییر رفتار به مداخلات دولت در زمینه توانمند ساختن شهروندان و انجام مشارکت توسط آنان اشاره دارد. سیاستگذاری تغییر رفتار با تأثیرگذاری بر باور، آگاهی و رفتار شهروندان، آن‌ها را با سیاست‌های کلان دولت همسو می‌نماید. بنابراین مقاله حاضر چنین استدلال می‌نماید که سیاستگذاری تغییر رفتار با توانمند ساختن شهروندان، زمینه مسئولیت‌پذیری آنان را در مسیر تحقق اهداف سیاستی کلان فراهم می‌سازد. از این‌رو لازم است که دولت علاوه بر سیاستگذاری‌های کلان در هر حوزه، سیاستگذاری تغییر رفتار برای همراه کردن مردم با اهداف آن حوزه را در دستورکار داشته باشد. در مداخلات تغییر رفتار تأکید می‌گردد که فرد بر مبنای تحلیل هزینه ـ فایده عمل می‌نماید. از این‌رو در این پژوهش رهیافت انتخاب عقلایی بعنوان چارچوب نظری مورد توجه قرارگرفته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Behavior Change Policy-Making for Citizen Empowerment: A Necessary Approach to Achieve Large-scale Governmental Objectives

نویسنده [English]

  • Hossein Shirazi

Assistant Professor, Department of Public Policy, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

It is a common assumption that the government’s responsibility in policy-making is to formulate official policies and pave the way for achieving specified objectives. However, little attention has be paid to encouraging citizen participation and inspiring an individual sense of responsibility towards achieving large-scale policy objectives. In fact, most policy objectives cannot be achieved—at least not efficiently—without an individual sense of responsibility on the part of citizens. The question is, how can the government increase citizen participation and help them take on responsibility towards achieving policy objectives? To answer the question, this article argues that the government has to empower citizens. Empowered citizens are able to make optimal decisions under different circumstances, which can improve the quality of one’s life and society. In this respect, this paper recognizes the key role of behavior change policy-making which refers to government interventions to empower citizens and encourage citizen participation. Behavior changes policy-making influences citizens’ beliefs, awareness, and behavior, making them compatible with large-scale government policies. The present study argues that citizen empowerment through behavior change policy-making can get citizens to take on responsibility towards achieving large-scale policy objectives. Besides large-scale policy-making in various areas, it is thus necessary for the government to consider behavior change policy-making in order to get citizen participation in achieving the objectives in a given area. The present study employed rational choice theory as the theoretical framework as research on behavior change emphasizes that an individual acts based on cost–benefit analysis.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Citizen Participation
  • Individual Responsibility
  • Empowerment
  • Behavior Change Policy-Making
  • Rational Choice

الف) فارسی

اشتریان، کیومرث، کیومرث پرخیده، محمد عادل پناهی و خدیجه اشتریان، (1388)، توانمندسازی فرهنگی اجتماعمحور (طرحی برای خانههای فرهنگ دانشجویی)، تهران: دفتر برنامه‌ریزی‌های اجتماعی و مطالعات فرهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.
پارسونز، واین، (1392)، مبانی سیاستگذاری عمومی و تحلیل سیاستها، ترجمه حمید رضا ملک‌محمدی، جلد اول، چاپ دوم، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
تیلر، ریچارد اچ. و کاس آر سانستین، (1396)، سقلمه، بهبود تصمیمات درباره تندرستی، ثروت و خوشبختی، ترجمه مهدی مدآبادی، تهران: هورمزد.
حاتمی نژاد، حسین، احمد پوراحمد، محمد باقر قالیباف، محمد تقی رهنمایی و سید علی حسینی، (1393)، «توسعه ابعاد شهرنشینی با رویکرد مکتب بازاریابی اجتماعی»، فصلنامه اقتصاد و مدیریت شهری، شماره 8.
خورشیدی، غلامحسین و صابر مقدمی، (1382)، «تبیین مفهوم بازاریابی اجتماعی»، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، پاییز، شماره 28.
داوری اردکانی، رضا، (1388)، سیاست، تاریخ، تفکر، تهران: ساقی.
سردارنیا، خلیل الله و حمید شاکری، (1394)، «حکمرانی شهری در ایران، آسیب شناسی و پیشنهادات راهبردی»، فصنامه راهبرد توسعه، شماره 42.
شیرازی، حسین، (1398)، «بهره‏گیری از رهیافت بازاریابی اجتماعی در سیاستگذاری عمومی»، فصلنامه سیاست، دوره 49، شماره 4.
عالم، عبدالرحمان، (1383)، تاریخ فلسفه سیاسی غرب (از آغاز تا پایان سده‌های میانه)، تهران: موسسه چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه
عالم، عبدالرحمان، (1381)، بنیادهای علم سیاست، تهران: نی.
قلی پور، آرین، (1393)، مدیریت منابع انسانی (مفاهیم، تئوری‌ها و کاربردها)، چاپ ششم، تهران: سمت.
کاتلر، فیلیپ و نانسی لی، (1399)، بازاریابی اجتماعی، تاثیرگذاری مثبت بر رفتارها، ترجمه حسین شیرازی، تهران: مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران.
مصلی نژاد، عباس، (1390)، سیاست‌گذاری اقتصادی، مدل، روش و فرایند، تهران: رخداد نو.
مصلی نژاد، عباس، (1386)، فرهنگ سیاسی در ایران، تهران: فرهنگ صبا.
مصلی نژاد، عباس، (1387)، مبانی علم اقتصاد و سیاست، تهران: شریف.
میدری، احمد، (1385)، «مقدمه‌ای بر نظریه حکمرانی خوب»، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال ششم، شماره 22.
وحید، مجید، (1383)، سیاستگذاری عمومی، تهران: میزان.
وحید، مجید، (1386)، «بحثی در سیاستگذاری فرهنگی»، تهران: فصلنامه سیاست، دوره 37، شماره 3.

ب) انگلیسی

(APSC), (2017), The Australian Public Service Commission, Changing Behaviour: A Public Policy Perspective, Australia.
Adams, RobertE, (2008), Mpowerment, Participation and Social Work, New York: Palgrave Macmillan.
Australian Public Service, (2007), Changing Behavior a Public Policy Perspective.
Defra, (2008), A Framework for Pro-Environmental Behaviors, UK.
Dolan, Paul & et al., (2010), MINDSPACE: Influencing Behavior through Public Policy, UK; Cabinet Office.
Halpern, David, Clive Bates, Geoff Mulgan, Stephen Aldridge, Greg Beales and Adam Heathfield (2004) Personal Responsibility and Changing Behaviour: the state of knowledge and its implications for public policy, Cabinet Office
Hopwood, Toby and Rowena Merritt, (2011), Big Pocket Guide to Using Social Marketing for Behavior Change, London: National Social Marketing Centre.
Kotler, Philip and Gerald Zaltman, (1971), “Social Marketing: An Approach to Planned Social Change”, Journal of Marketing, Vol. 35, issue 3
Lefebvre, R. Craig, (2011), “An Integrative Model for Social Marketing”, Journal of Social Marketing, Vol. 1 Iss: 1.
Munier, Bertrand, Reinhard Selten, D. Bouyssou, P. Bourgine, R. Day, N. Harvey, D. Hilton, M. J. Machina, PH. Parker, J. Sterman, E. Weber, B. Wernerfelt and R. Wensley, (1999), Bounded Rationality Modeling, Marketing Letters, Vol 10, No. 3
Perkins, Douglas D, & Marc A. Zimmerman, (1995) Empowerment theory, research, and application: An introduction to a special issue American Journal of Community Psychology, Vol. 23, No. 5.
Petraglia, Joseph, et al., (2007), “Applying Behavioral Science to Behavior Change Communication: The Pathways to Change Tools”, Health Promotion Practice, Vol. 8, No. 4.
Phillips, Rebekah and Sylvia Rowley, (2011), Bringing it Home Using Behavioral Insights to Make Green Living Policy Work, Green Alliance, London.
Thaler, H. Richard and Cass, R. Sunstein, (2008), Nudge, Improving Decision about Health, Wealth and Happiness, Yale University Press.
Zimmerman, Marc A., (2000), Handbook of Community Psychology.
Alem, A. (2002). Bonyādhā-ye elm-e siyāsat [Foundations of political science]. Nashr-e Ney.
Alem, A. (2004). Tārix falsafe‌-ye siyāsi-ye qarb: Az āqāz tā pāyān-e sade‌hā-ye miyāne [History of political philosophy in the west: From beginning to the end of medieval centuries]. Ministry of Foreign Affairs of the Islamic Republic of Iran.
Ashtarian, K., Parkhideh K., Panahi, M. A., & Ashatrian, Kh. (2009). Tavānmandsāzi farhangi-ye ejtemā’-mehvar (tarh-i barā-ye xāne‌hā-ye farhang-e dānešjuyi) [Community-based cultural empowerment: A plan for college students’ houses of culture]. Social Planning and Cultural Studies Office at Ministry of Science, Research and Technology.
Davari-Ardakani, R. (2009). Siyāsat, tārix, tafakkor [Politics, history, thinking]. Saghi.
Gholipour, A. (2014). Modiriyat manābe-e ensāni (mafāhim, teori‌hā va kārbordhā) [Human resource management: Concepts, theories, and applications]. SAMT Organization.
Hataminejad H., Purahmad A., Ghalibaf M. B., Rahnamaei M. T., & Hosseini S. A. (2014). Towsee ab’ād-e šahrnešini bā ruykard-e maktab-e bāzāryābi-ye ejtemāi [Development of urbanization dimensions with social marketing approach]. Journal of Urban Economics and Management, 2, 79–96. http://iueam.ir/article-1-87-fa.html.
Khorshidi, G., & Moghaddami, S. (2003). Tabyin-e mafhum-e bāzāryābi-ye ejtemāi [Explanation of the concept of social marketing] Iranian Journal of Trade Studies (IJTS), 7(3), 141–163.
Kotler, P. & Lee, N. R. (2020). Bāzāryābi ejtemāi, ta’sirgozāri-ye mosbat bar raftārhā [Social marketing: Influencing behaviors for good] (H. Shirazi, Trans.). Tehran Municipality, Tehran Urban Planning and Research Center. (Original work published in 2008)
Meidari, A. (2006). Moqaddame‌-i bar nazariye‌-ye hokmrāni-ye xub [An introduction to good governance theory]. Social Welfare Quarterly, 6, 259–288.
Mossalanejad, A. (2007). Farhang-e siyāsi-ye Irān [Iran’s political culture]. Farhang-e Saba.
Mossalanejad, A. (2008). Mabāni-ye elm-e eqtesād va siyāsat [Basics of economics and political science]. Sharif.
Mossalanejad, A. (2011). Siyāsatgozāri-ye eqtesādi: Model, raveš va farāyand [Economic policy-making: Models, methods, and processes]. Rokhdad-e No.
Parsons, W. (2013). Mabāni-ye siyāsatgozāri-ye omumi va tahlil siyāsat‌hā [Public policy: An introduction to the theory and practice of policy analysis] (Vol. 1) (H. R. Malek-Mohammadi, Trans.). Research Institute of Strategic Studies. (Original work published in 1995)
Sardarnia, K., & Shakeri, H. (2015). Hokmrāni-ye sahri dar Irān: Āsibšenāsi va pišnahādāt-e rāhbordi [Urban governance in Iran: Pathology and recommendations]. Rahbord Tousee, 11, 165–189.
Shirazi, H. (2020). Bahregiri az rahyāft-e bāzāryābi-ye ejtemāi dar siyāsatgozāri-ye omumi [The application of social marketing approach in public policy]. Political Quarterly, 49(4), 1043–1061. https://doi.org/10.22059/JPQ.2019.137769.1006667
Thaler, R. H., & Sunstein, C. R. (2017). Soqolme: Behbud-e tasmimāt dar bāre-ye tandorosti, servat va xošbaxti [Nudge: Improving decisions about health, wealth, and happiness] (M. Madabadi, Trans.). Hormozd. (Original work published in 2008)
Vahid, M. (2004). Siyāsatgozāri-ye omumi [Public policy]. Mizan.
Vahid, M. (2007). Bahsi dar siyāsatgozāri-ye farhangi [A discussion on cultural policy-making]. Political Quarterly, 37(3), 287–306.
ج) وبسایت
ایرنا (27/1/97). دسترسی در 10/99