نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار علوم سیاسی دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران
2 استادیار روابط بینالملل، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
چکیده
بازار سرمایه میتواند بعنوان یکی از موثرترین نهادهای مالی در پویایی صنعت و اقتصاد هر کشور نقشآفرینی نماید. آنچه در پنج ماه اول سال 1399 در ایران مشاهده شد، عزم جدی دولت در اولویتبخشی به جایگاه بورس در اقتصاد بود. این مهم به قدری در اولویت قرار گرفت که بعد از مساله کرونا به جدیترین موضوع مورد توجه برنامهریزان اقتصادی و سیاسی کشور تبدیل شد. اگرچه این توجه کمنظیر دولت، مدلول مشکلات اقتصادی ناشی از تحریم و تبعات آن همچون کسری بودجه، تورم، رکود و در نهایت شیوع کرونا بود اما از منظری دیگر اثرات آن میتواند بعنوان پدیدهای سیاسی- اجتماعی در جامعه ایرانی نقشآفرین شود. معکوس شدن روند گذشته، نزولی شدن شاخص بورس، زیانهای سنگین مردم، افزایش بیاعتمادی و مدیریت نامطلوب بازار سرمایه که از شهریور 1399 بروز جدی پیدا کرد، همگی بر تسریع روند تسری مسالهای اقتصادی به عرصه سیاسی موثر واقع شد. پرسش مقاله این است که فرآیند تعمیق بازار سرمایه در دولت دوازدهم و فراز و نشیبهای آن، میتواند چه تاثیری بر آینده سپهر سیاست در ایران داشته باشد؟ در چارچوب نظری مالیات بر بازار سرمایه و همچنین اعتماد سیاسی و با استفاده از روش تحلیل محتوا بررسی شد و بر این نکته تاکید گردید که حمایت صریح دولت دوازدهم از بازار سرمایه موجب شده است تا با سقوط شاخص بورس، روند اعتماد سیاسی در معرض مخاطره قرار گیرد.
کلیدواژهها
عنوان مقاله [English]
Investigating the process of deepening the capital market in the Twelfth Government and its Impact on the Future of the Politics in Iran
نویسندگان [English]
- Mojtaba Shariati 1
- Nima Rezaie 2
1 Assistant Professor, Political Science Department, Yasouj University, Yasouj, Iran
2 Assistant Professor, International Relations Department, Kharazmi University, Tehran, Iran
چکیده [English]
In this article, the aim was to explain the category of "political trust" and how it is created and accumulated in relation to "social capital". In this approach, trust as one of the components of social capital is not an inherent characteristic of individuals but an aspect of the conditions and environment in which individuals act. Thus, the source of social capital creation will vary in different societies with different levels of development. Long-standing traditions, local beliefs, and the efficiency of the political system, each alone or in combination, can be the source of social capital. The main argument of the present article is that only the kind of social capital that can create a lasting "political trust" that is born of the "good governance" model; Because this model, beyond "government", includes "civil society" and "capable individual-citizen" Which, by creating social capital in macro, medium and micro dimensions of the social system as a whole, indirectly lays the foundation for civil and rational political trust. In other words, only that type of social capital which is the product of corruption control, "rule of law", "responsibility", "transparency", external effectiveness, internal efficiency and free flow of information from the ruling political system can generate a kind of Political trust should be active and effective, and such factors are possible only in the light of a type of governance called "good governance". In this sense, good governance as a model consisting of an efficient government, an active civil society and individual empowerment and the dynamics of the private sector can be a generator of a special type of social capital with a civil and rational nature that is the necessary platform for provide stable "political trust". In this structure, the relationships between governance components are horizontal and parallel. The components are mutually related to each other and the relationship is such that synergy and unity among actors is established in the drawing of macro-strategies. That is, in this sector, the structure of good governance is not hierarchical and its art is the interaction between social forces, i.e. market, government and civil society. The door of this structure is open for the decisions and implementation of general policies, while diversity and conflict of opinions, and the interactions are based on the needs and the main mechanism of the society. Therefore, good governance includes a set of formal and informal actors that influence the decision-making process, and most development institutions make the promotion of this model of governance an important part of their agenda. It is due to such characteristics that governance is defined as "directed influence in the social process" in which various mechanisms are involved. Some of these mechanisms are very complex and do not originate solely from public sector actors. Therefore, all the definitions of governance express a broader concept of government, which does not only include government actors and institutions, but also includes the three institutions of government, civil society, and the private sector. The government creates a political and legal environment, the private sector creates employment and income, and the civil society facilitates the political and social interaction of active groups to participate in economic, social and political activities. Therefore, the task of good governance is to provide the basis for cooperation and coordination between these three sectors as much as possible.
Based on this, the main claim of the article, that is, the relationship between political trust and a certain type of social capital, is explained in the light of a "Meta-theoretical" model. That is, the relationship between good governance, social capital and political trust has been measured as a "theory". It is based on this three-sided triangle that the "rulers" must focus their minds on the paradigm shift that has occurred in the nature of policy making in the last decade of the 20th century and the beginning of the 21st century in order to deepen and institutionalize political trust. Based on such a change, political trust is often interpreted as people's feelings about political officials and their decisions. This means, when people think that politicians are moral, honest, trustworthy and faithful to their words, political trust is realized and if they think that political officials run the government for their own benefit and the interests of the majority they do not consider and are not truthful in their speech, trust in them decreases. However, in this article, the authors were of the opinion that political trust is not limited to people's confidence in political officials and the performance of government agents; Rather, political trust reflects people's assessment of the "political environment". In fact, people regulate a large part of their behavior in response to the environment and norms that they interact with continuously and perform their actions within their framework. If the game environment does not make trustworthiness and keeping promises beneficial to the members of the society and does not increase the cost of disregarding obligations and mutual trust, their willingness to offer these norms will decrease. In this way, political trust is not only the result of the behavior and speech of government officials in the field of reality or in the perception of the people, but the origin of its rise and fall should be sought in the category of "governance". As mentioned, "governance" includes "government" and includes the three elements of "government", "civil society" and "citizenship". Based on this theoretical arrangement Based on this theoretical arrangement, the claim of the authors was this that political trust is the product of the accumulation of "social capital" at three levels, "macro", "medium" and "micro", and such capital will lead to the production of "political trust". It was not only limited to evaluating the effectiveness of "government"; Rather, it should go beyond the act of government, arising from the model of "governance" in its good form, which is based on the three elements of "efficient government", "strong civil society" and "active individual-citizen". Finally, the method of collecting data in this documentary and library article and the method of judging and interpreting the collected information is also analytical and explanatory.
کلیدواژهها [English]
- Civil Society
- Good Governance
- Governance Models
- Political Trust
- Political Environment
- Social Capital
الف) فارسی
- آل عمران، رویا و آل عمران، سید علی، (1392)، «بررسی تأثیر درآمد مالیاتی دولت بر بورس اوراق بهادار در ایران»، فصلنامه اقتصاد ملی، شماره 23.
- الوانی، مهدی و شیروانی، رضا، (1385)، سرمایه اجتماعی (مفاهیم، نظریه ها و کاربرد)، اصفهان: نشر مانی.
- الوانی، سید مهدی و دانایی فرد، حسن، (1380)، «مدیریت دولتی و اعتماد عمومی»، فصلنامه دانش مدیریت، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، شماره 55.
- اینگلهارت، رونالد، (1373)، تحول فرهنگی در جوامع صنعتی پیشرفته، ترجمه مریم وتر، تهران: نشر کوثر.
- بل، وندل، (1390)، «مقصود ما از آیندهپژوهی چیست»، در ریچارد اسلاتر (ویراستار): نو اندیشی برای هزاره نوین؛ مفاهیم، روش، ترجمه عقیل ملکی فر، وحید وحیدی مطلق و سید احمد ابراهمیمی، تهران: مرکز آیندهپژوهی علوم و فناوری دفاعی.
- پژویان، جمشید و درویشی، باقر، (1389)، « اصلاحات ساختاری در نظام مالیاتی ایران»، پژوهشنامه مالیات، شماره 56.
- پورمقیم، جواد؛ نعمتپور، معصومه و موسوی، میرحسین، (1384)، «بررسی عوامل موثر بر سطح وصول درآمدهای مالیاتی در سیستم مالیاتی ایران»، پژوهشنامه اقتصادی، شماره 2.
- پیوزی، مایکل، (1379)، یورگن هابرماس، ترجمه احمد تدین، تهران: نشر هرمس.
- تبریزی، منصوره، (1393)، «تحلیل محتوای کیفی از منظر رویکردهای قیاسی و استقرایی»، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره
- جابر انصاری، محمدرضا؛ نجف بیگی، رضا و الوانی، سید مهدی، (1395)، «راهکارهای ارتقای اعتماد عمومی به سازمانهای دولتی»، دو فصلنامه مطالعات قدرت نرم، شماره 15.
- حافظیه، علی اکبر، (1385)، «بازار سرمایه و نقش بورس اوراق بهادار در اقتصاد کشور»، فصلنامه مجله علوم انسانی، شماره 64.
- رستم زاده، پرویز و گودرزی فراهانی، یزدان، (1396)، «جایگزینسازی درآمد دولت از طریق درآمدهای مالیاتی با طراحی یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی»، پژوهشهای اقتصادی، 4(17).
- زاهدی، شمس السادات و خانباشی، محمد، (1390)، «از اعتماد عمومی تا اعتماد سیاسی»، فصلنامه پژوهشهای مدیریت در ایران، 4(15).
- زتومکا، پیوتر، (1384)، اعتماد یک نظریه جامعه شناختی، ترجمه فاطمه گابی، تبریز، مترجم.
- سیدامامی، کاووس، (1390)، پژوهش در علوم سیاسی، چاپ سوم، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی و دانشگاه امام صادق (ع).
- شایگان، فریبا، (1389)، «نگرش نسبت به رفاه اجتماعی- اقتصادی و رابطه آن با اعتماد سیاسی در شهر تهران»، فصلنامه برنامهریزی و توسعه اجتماعی، 3(2).
- شهبازی، مهدی؛ درویش، حسن و زارعی، فرهاد، (1391)، «تأثیر پاسخگویی عمومی بر بهبود اعتماد عمومی شهروندان»، فصلنامه مدیریت سازمانهای دولتی، شماره 1.
- عبدالملکی، حجت الله، (1394)، اقتصاد مقاومتی: درآمدی بر مبانی، سیاستها و برنامه عمل، جلد اول، تهران: انتشارات بسیج دانشگاه امام صادق (ع).
- علی پور، جواد و قیطاسی، سجاد، (1396)، «آیندهپژوهی بحران سیاسی- امنیتی سوریه بر پایه سناریونویسی»، فصلنامه پژوهشهای سیاسی جهان اسلام، 7(4).
- علی پور، مهرداد و صادقی، جلال، (1390)، «بازاریابی مالی و کاربرد آن در عرضه سهام»، فصلنامه چشمانداز مدیریت مالی و حسابداری، شماره 3.
- عنایت، سیدابراهیم، (1380)، «مشکلات و تنگناهای بازار سرمایه در ایران»، پژوهشنامه اقتصادی، شماره 3.
- فرمان آرا، وحید؛ کمیجانی، اکبر؛ فرزین، اسدالله و غفاری، فرهاد، (1398)، «نقش بازار سرمایه در تامین مالی و رشد اقتصادی (مطالعه موردی ایران و منتخبی از کشورهای در حال توسعه)»، فصلنامـه اقتصاد مالی، شماره 47.
- فوزی، یحیی و قربانی، فاطمه، (1394)، «تحلیل محتوای کمی و کیفی مصاحبهها و پیامهای امام خمینی ره»، فصلنامه اندیشی سیاسی در اسلام، شماره 2 و 3.
- قلی پور، آرین و پیران نژاد، (1385)، «دولت الکترونیک، پویایی نهادی و بحران اعتمادسازی»، فرهنگ مدیریت، 4(12).
- گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، (1390)، «درباره مقابله با شیوع ویروس کرونا؛ ارزیابی ابعاد اقتصاد کلان شیوع ویروس کرونا»، گزارش معاونت پژوهشهای اقتصادی مرکز پژوهشهای مجلس، شماره 17011.
- گیدنز، آنتونی، (1380)، 1989 پایان قرن بیستم بود، گفتگو با آنتونی گیدنز، ترجمه نیکو سرخوش، کتاب ماه علوم اجتماعی، شماره های 47-48.
- مرادی حقیقی، منصوره و دانشفرد، کرم الله، (1394)، «طراحی مدل اعتماد عمومی (مورد مطالعه: سازمانهای دولتی ایران)»، فصلنامه مدیریت، شماره 37.
- نظرپور، محمد تقی؛ عبادی، روح الله و بنی جمالی، فاطمه، (1396)، «آثار اجرای سیاستهای ابلاغی اقتصاد مقاومتی بر بازار سرمایه»، دوفصلنامه تحقیقات مالی اسلامی، شماره 13.
ب) انگلیسی
Abdolmaleki, H. (2015). Resistance Economy: Introduction to Basics, Policies and Action Plan. Tehran: Basij Publications of Imam Sadegh University.
Ale emran, R. & Ale emran, S. (2013). Investigating the effect of government tax revenue on the stock exchange in Iran. Financial Economics,7(23), 9-29.
Alipour, J. & Qitasi, S. (2018). The future research of political-security crisis in Syria based on scenario writing. Political Research in Islamic World, 7(4), 231-261.
Alipour, M. & Sadeghi, J. (2011). Financial marketing and its application in stock offering. Financial Management Perspective. 1(3), 27-40.
Alvani, S. & Danaei Fard, H. (2002). Government Management and Public Trust, Management Knowledge, 14(55),5-27.
Alvani, S. & Shirvani, R, (2006). Social capital (concepts, theories and application). Isfahan: Mani.
Bell, W. (2011). What do we mean by future research, in R. Slaughter (ed), New thinking for the new millennium; Concepts, method, translated by A. Maleki Far, V. Vahidi Mutlaq & S. Ebrahimi, Tehran: Defense Science and Technology Future Research Center.
Enayat, S. (2008). Problems and bottlenecks of the capital market in Iran. Economic Research, 1(3), 139-162.
Farman Ara, V., Kamijani, A., Farzin, A. & Ghafari, F. (2019). The role of the capital market in financing and economic growth (a case study of Iran and a selection of developing countries). Financial Economics, 13(47), 19-38.
Fozi, Y, & Ghorbani, F. (2015). Quantitative and qualitative content analysis of Imam Khomeini's interviews and messages. Political Thought in Islam, 2(2&3), 75-102.
Gholipour, Arin. & Piran Nejad, A. (2006), Electronic government, institutional dynamics and trust building crisis. Management Culture, 4(12), 5-30.
Giddens, A. (2001). 1989 was the end of the 20th century, a conversation with Anthony Giddens, translated by: Niko Sarkhosh, Book of the Month of Social Sciences, 5(47&48), 50-60.
Hafzieh, A. (2006). Capital market and the role of the stock exchange in the country's economy. Journal of Humanities, 15(64), 31- 50.
Inglehart, R. (1994). Culture shift in advanced industrial society, translated by M. Veter, Tehran: Kausar Publishing.
Jaber Ansari, M., Najaf Beigi, M. & ElVani, S. (2017). Strategies to improve public trust in governmental agencies. soft power studies, 6(2), 8-20.
Majlis Research Center. (2020). On dealing with the spread of the Corona virus; Evaluating the macroeconomic dimensions of the spread of the corona virus. The report of the Vice President of Economic Research of the Iran Parliament Research Center, 17011, 1-27.
Moradi Haghighi, M. & Daneshfard, K. (2015), Designing a Public Trust Model (Study: Iran's Government Organizations). Journal of Industrial Strategic Management, 12(37), 187-196.
Nazarpour, M., Ebadi, R. & Bani Jamali, Fatemeh. (2017), The effects of the implementation of resistance economy policies on the capital market. Islamic financial research, 7(1), 57-90.
Pezhoyan, J. & Darvishi, B. (2010). Structural Reforms in Iran's Tax System. Tax Research, 18(8), 9-47.
Piozzi, M. (2000). Jurgen Habermas, translated by: Ahmad Tedin, Tehran: Hermes Publishing.
Pourmoqim, J., Nematpour, M. & Mousavi, M. (2005). Study of factors affecting the level of tax revenue collection in Iran's tax system. Economic Research, 5(17), 161-187.
Rostamzadeh, P. & Guderzi Farahani, Y. (2018). The Substitution of Taxes for Oil Revenues by Designing a Dynamic Stochastic General Equilibrium. Economic Research, 17(4), 121- 145.
Seyed Emami, K.(2014), Political science research. Tehran: Publications of Research Center for Cultural and Social Studies and Imam Sadiq University.
Shahbazi, M., Darvish, H. & Zarei, Farhad. (2013). The Impact of Public Accountability in Improving Public Trust of Citizens. Quarterly Journal of Public Organizations Management, 1(1), 53-64.
Shaygan, F. (2010). Attitudes towards Social and Economic Welfare and its Relation with Political Trust among Tehran Residents. Social Development & Welfare Planning , 2(3), 145-178.
Sztompka, P. (2005), Trust: A Sociological Theory. translated by: F. Gabi, Tabriz: translator.
Tabrizi, M. (2014). Analysis of qualitative content from the perspective of analogical and inductive approaches. Social Sciences,21(64), 105-138.
Zahedi, S. & Khanbashi, M, (2012). From public trust to political trust (A research about the relationship between public and political trust in iran). Management Research in Iran, 15(4), 73-95.