نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

مساله­های سیاسی که در ارتباط با امر بی­نظمی اجتماعی-سیاسی تبین می­شود ناظر به ادراکات عمومی برای شرایط منفی، شایع و قابل تغییر تلقی می­گردد که با ارزش­های شمار مهمی از مردم مغایرت دارد و معتقدند باید برای تغییر آن وضعیت اقدام کنند. با توجه به اهمیت مساله­شناسی اجتماعی–سیاسی در استمرار و کارآمدیِ یک نظام اجتماعی–سیاسی، هدف اصلی مقاله حاضر شناخت مدل نظام­مند اهم مسائل سیاسی دولت جمهوری اسلامی ایران با رویکرد جامعه­شناسی سیاسی است. لذا در جواب به سوال اصلی چیستی اهم مسائل سیاسی دولت (به مثابه حکومت ) جمهوری اسلامی ایران، سعی شده تا با چارچوب مفهومی آنومی  اجتماعی–سیاسی  و ادراکات ذهنی، از رویکرد کیفی در قالب روش تفسیری همدلانه برای پاسخ به سوال اصلی استفاده شود. با تکنیک بارش فکری نخبگانی، تحلیل یافته­ها، (ضمن اذعان به توانمندی­های نسبی دولت­ها)حاکی از آن است که از میان مشکلات کارگزاری و ساختاری مرتبط با دولت در جمهوری اسلامی ایران، روند سینوسی اعتمادسیاسی، هسته اصلی مسایل سیاسی امروز کشور ما بوده است که در بعد داخلی رابطه مهمی با ضعف در عملکرد نهادهای نظارتی، ناکارآمدی بعضی از نهادهای حکومتی و وجود شکاف­های اجتماعی داشته و در بعد خارجی نیز بی­تأثیر از  مساله سیاست­های تحریم آمریکا علیه مردم ایران نبوده است. البته توانمندسازی ابعادی و منطقی دولت در اقتصاد، فرهنگ و امنیت و جلب مشارکت آگاهانه مردم به کاهش مسائل اساسی سیاسی دولت کمک خواهد کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Understanding the Political Problematics of the Government in the Islamic Republic of Iran

نویسنده [English]

  • Abbasali Rahbar

Associate Professor, Department of Political Science, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Political issues that are explained in relation to socio-political disorder; Looking at public perceptions, it is considered to be a negative, common and changeable situation that contradicts the values of a significant number of people and they believe that they should take action to change that situation. Considering the importance of socio-political problem solving in the continuity and efficiency of a social system -Political The main goal of this article is to know the systematic model of the most important political issues of the government of the Islamic Republic of Iran with the approach of political sociology. Therefore, in response to the main question of what are the most important political issues of the government (as government) of the Islamic Republic of Iran, it has been tried to use a qualitative approach in the form of an empathic interpretation method to answer the main question with the conceptual framework of socio-political anomie and subjective perceptions. With the technique of elite brainstorming, the analysis of the findings (while acknowledging the relative capabilities of governments) indicates that among the agency and structural problems related to the government in the Islamic Republic of Iran, the sinusoidal process of political trust has been the core of our country's political issues today. which in the internal dimension has an important relationship with the weakness in the performance of the supervisory institutions, the inefficiency of some government institutions and the existence of social gaps, and in the external dimension, it has not been unaffected by the US sanctions policies against the Iranian people. Of course, the dimensional and logical empowerment of the government in Economy, culture and security and attracting people's conscious participation will help to reduce the basic political issues of the government.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Issue
  • Political Trust
  • Supervision
  • Efficiency
  • Sanctions
الف) فارسی
آزاد ارمکی، تقی و عبداللهیان،حمید (1380 )." مساله­شناسی بومی و شکل­گیری بومی­گرایی علمی در علوم انسانی کانادایی"  مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران؛ ش 160 ، 491-507
آزاد ارمکی، تقی و بهار (1377). بررسی مسائل اجتماعی، تهران: موسسه نشر جهاد.
بهادری، علی، (1389). روابط میان قوا در حقوق اساسی ج.ا.ا با نگاهی به نظریه کنترل و تعادل قوا. پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشکده حقوق. دانشگاه امام صادق (ع).
دال، رابرت (1379)، درباره دموکراسی. ترجمه حسن فشارکی. تهران: انتشارات شیرازه.
 
دانایی فرد، حسن، الوانی، سیدمهدی. (1380)." مدیریت دولتی و اعتماد عمومی". فصلنامه دانش مدیریت. شماره 55.
رضائیان، علی. (1379). مبانی سازمان و مدیریت. تهران، سمت.
ریتزر، جورج. (1384). نظریه جامعه شناسی در دوران معاصر. ترجمه محسن ثلاثی. تهران، علمی.
شایگان ف. ( 1386) دینداری و تأثیر آن بر اعتماد سیاسی؛ پایان­نامه دکتری رشته جامعه شناسی سیاسی. دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی.
.شایگان، فریبا. (1387)." بررسی عوامل تأثیرگذار بر اعتماد سیاسی". فصلنامه دانش سیاسی. سال 4. ش1.
عمید زنجانی، عباسعلی، و همکاران. (1389). نظارت بر اعمال حکومت و عدالت اداری.تهران: دانشگاه تهران.
قاضی، سید ابوالفضل. (1375).بایسته های حقوق اساسی. تهران، میزان.
احمدی، سیروس و همکاران. (1393)." بررسی رابطه میزان کنترل اجتماعی و بی نظمی در بین شهروندان شهر دهدشت."، پژوهش راهبردی امنیت و نظم اجتماعی. سال سوم، شماره پیاپی 8.
اخوان کاظمی، بهرام. (1391). نظارت در نظام اسلامی. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
بشیریه، حسین. (1374). جامعه شناسی سیاسی: نقش نیروهای اجتماعی در زندگی سیاسی. تهران: نشر نی.
بلیکی، نورمن. (1389). استراتژی های پژوهش اجتماعی. تهران: جامعه شناسان.
بیرو، آلن. (1367). فرهنگ علوم اجتماعی. ترجمه: باقر ساروخانی. تهران: کیهان.
توانبخش، مهرداد و نوریان فر، عزالدین. (1395)." بررسی عوامل مؤثر بر احساس آنومی سیاسی. مطالعه موردی: شهرستان استان ایلام." فصلنامه علمی – پژوهشی علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر. سال دهم، شماره پیاپی 35.
جلایی پور، حمیدرضا. (1392). جامعه شناسی ایران ؛ جامعه کژ مدرن. تهران: نشر علم.
چانگ، ادواردس و همکاران.(1394). حل مساله اجتماعی، مروری بر نظریه، پژوهش و آموزش. ترجمه ربابه نوری و محمدعلی نوری. تهران: انتشارات ارجمند.
حبیبی، یدالله و عیوضی، یاور و معظمی، ابراهیم. (1396). "مساله فرهنگی و مساله شناسی فرهنگی ایران". مجله فرهنگ در دانشگاه اسلامی. شماره 25 ،525-549.
حدادی، مهدی. (1390). تحول در اجرای مسئولیت بین المللی دولت­ها.تهران: نشر دادگستر، چاپ اول.
حقیقت صادق. ( 1383 ). مساله‌ شناسی‌ مطالعات‌ سیاسی‌ اسلامی‌. پژوهشگاه‌ علوم‌ و فرهنگ‌ اسلامی‌. قم: بوستان ‌کتاب‌ قم‌.         
خانباشی، محمد. (1390). "تأثیر عوامل اقتصادی بر سطح اعتماد سیاسی". فصلنامه راهبرد. شماره 61.سال بیستم.زمستان.
خیری محمد . ( 1392 )." امکان سنجى طراحى سامانه مساله­یابى دینى ؛ با تأکید بر حوزه پژوهش­های قرآنى".  مجله اسلام و مطالعات اجتماعی.،  108 – 130.
دورکیم، امیل . (1378). خودکشی. ترجمه نادر سالارزاده.تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
رجب زاده، احمد و کوثری، مسعود. (1381). "آنومی سیاسی در اندیشه دورکیم،" مجله علوم اجتماعی و انسانی ، دانشگاه شیراز. 1381، شماره پیاپی 37.
رفیع پور، فرامرز. (1378). آنومی یا آشفتگی اجتماعی، پژوهشی در زمینه پتانسیل آنومی. تهران: شرکت سروش.
-رفیعی، حسن. سعید مدنی قهفرخی و مروئه وامقی .(1387). "مشکلات اجتماعی در اولویت ایران". جامعه شناسی ایران.دوره نهم، ش 2 -1.
زاهدی، شمس السادات و دیگران. (1383). فرهنگ جامع مدیریت. تهران، دانشگاه علامه طباطایی.
زﺗﻮﻣﻜﺎ، ﭘﻴﻮﺗﺮ.(1384). ﺟﺎﻣﻌﻪ، اﻋﺘﻤﺎد ﻳﻚ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ. ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﮔﻼﺑﻲ.  اﻧﺘﺸﺎرات تبریز.
 سیف زاده، سید حسین. (1373). نظریه­های مختلف درباره راه­های گوناگون نوسازی و دگرگونی سیاسی. تهران: نشر قومس.
شریف­زاده، فتاح و رحمت الله قلی پور. (1382). "حکمرانی خوب و نقش دولت. فرهنگ مدیریت". سال اول. شماره چهارمص 109 – 93.
علیزاده ثانی، الوانی، سید مهدی. (1386)." تحلیلی بر کیفیت حکمرانی خوب در ایران." مجله مطالعات مدیریت بهبود و تحول. شماره 53. صص 1- 24.8.
غمامی، سید محمد مهدی. (1390).حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
فاضلی ،نعمت الله. (1399). زندگی سراسر فهم مساله است ؛ مساله و مساله شناسی در علوم اجتماعی و انسانی ایران، تهران :پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
کلهر، سینا. ( 1399). مساله شناسی فرهنگی. تهران: انتشارات  سوره مهر.                                                                            
کوثری، مسعود. (1386). نظریه­های آنومی اجتماعی. تهران: سلمان.
لوزیک، دانیلین. (1388). نگرشی نو در تحلیل مسائل اجتماعی.ترجمه سعید معیدفر. تهران: انتشارات امیرکبیر.
معتمدی، سید هادی. (1386). "اولویت­بندی آسیب­ها و مسائل اجتماعی در ایران".رفاه اجتماعی. سال ششم، ش 24.
-معیدفر، سعید و ستار پروین. (1388)." فراتحلیل مطالعات انجام شده در حوزه مسائل اجتماعی ایران".جامعه­شناسی کاربردی، دانشگاه اصفهان ش4.
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. (1382). ارزش­ها و نگرش­های ایرانیان (موج دوم). تهران: دفتر طرح و پیمایش ارزش و نگرش­ها                       وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی .(1394).پیمایش ملی ارزش­ها و نگرش­های ایرانیان. موج سوم.                                                           
 
ب) انگلیسی
 
Bauman, z (2002) social uses of law and order, in D. GarLand and R.sparks. Criminology and social theory, Oxford: Oxford university press, 2.
Bessler, Manuel, Garfeild, Richard and Gerard Mc Hugh, (2004) Sanctions Assessment Handbook: Assessing the Humanitarian Implications of Sanctions, United Nations Inter-Agency Standing Committee, New York.
Carter, Barry E. (1988) International Economic Sanctions: Improving the Haphazard US Legal Regime, Cambridge University Press, 1988.
     Denhardt, Robert. B, (1999), "The future of public administration", public administration &   
     management: an interactive journal, 4(2): pp 279-292.
Dzur.lla, T, and others (2002) social problem solving, Inventory – revised (SPSI-R): Technical manual. North Tonawanda, NY: Multi – health system.
      Hufbauer, Gary Clyde, Schott, Jeffrey, and Elliott, Kimberly Ann (1993), Economic Sanctions Reconsidered, New York: Peterson Institute for international economics.
Hufbauer, Gary Clyde, Schott, Jeffrey, Elliott, Kimberly Ann and Oegg,
Barbara (2007), Economic Sanctions Reconsidered, 3rd edition, New York: Peterson Institute for international economics. 
Larson L.;"Public trust in the PR industry and its actors"; Journal of Communication Management, Vol.11, No. 3, 2007.
Larsson Kristina, United States extraterritorial application of economic sanctions and the new international sanctions against iran, Lund University, FACULTY OF LAW, Master thesis, 2011.
Lipset, Simon. M. and Rokkan (1967) Party Systems and Voter Alignments, Free Press, New York.
Messner, s and Rosenfield, R (1997), "Political restraint of the market and levels of criminal homicide: Across national application of institutional – anomic theory". Social forces vol.75
Mestrovic, stijepan G (1985). "Anomia and sin in Durkheim’s Thought", Journal of scientific study of religion, 24 (2)
Meyer Jeffrey A, "Second Thoughts On Secondary Sanctions", in University of Pennsylvania Journal of International Law, Vol. 30, Issue 3, Spring 2009.
Mott, William H. (2004) Globalization: People, Perspectives, and Progress, New York: Greenwood Publishing Group.
Sztompka, Pioter (2003) Trust: A Sociological Theory, Cambridge: Cambridge University Press.
http://www.ayandeban.ir