نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

در حوزه مطالعات دولت، معمولا قدرت با شالوده اجبارگرایی مورد توجه قرار گرفته و نسبت به سازوکارهای جبرگرا اهتمام خاصی ابراز شده است. به عنوان شاخصی تأمل برانگیز، جستجو در خصوص مفهوم قدرت در اینترنت؛ چگونگی پیوند میان مقوله مزبور با دیگر مفاهیم جبرمحور چون سلطه، استیلا، فشار و زور را آشکار می‌نماید. در این نوشتار ضمن اشاره به پیامدهای الگوی محدودنگر یاد شده، هدف اصلی تأمل بر زمینه‌های بروز تغییر نگرشی نسبت به شالوده جبرگرای قدرت بوده و در این راستا سعی می‌شود که پیامدهای پافشاری بر مفهوم «پذیرش مخاطبینی» در چارچوب مطالعات قدرت مورد توجه و بررسی قرار گیرد. بر این پایه، اندیشه‌ورزی در مورد قدرت دولت بر محور مقوله رضایت؛ باعث شده که قدرت، مفهومی خوشه‌ای و پیچیده تلقی شده و از ویژگی‌های "مطلوبیت هنجاری و کارکرد فرامادی"، "ماهیت ارتباطی"، "کارکردی یکپارچه‌ساز و بسط دهنده وفاق اجتماعی"، "الگوساز و اولویت‌ساز فرهنگی"، "دارای ارتباط متقابل با دانش"، "حساس نسبت به استقلال و وابستگی متقابل" و "نافی اقتصادگرایی همراه با پذیرش مشروعیت سیستم اجتماعی" برخوردار شود. روش پژوهش توصیفی ـ توضیحی بوده و یافته اصلی اینکه تشریح چگونگی نقش‌آفرینی عنصر رضایت در مطالعات قدرت (دولت) می‌تواند زمینه‌ساز و مقدمه‌ای بر «تحول‌شناختی» در این عرصه محسوب گردد؛ تحولی تعیین کننده که دامنه اندیشه‌ورزی در باب نامرئی‌سازی یا نرم‌افزارگرایی در فضای سازوکارهای اجبارساز قدرت دولت را با افق جدیدی مواجه می‌نماید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

State and the Evolution of Power from the Coercion-based Intuitionism to the Acceptance of Audience Consent

نویسنده [English]

  • Asghar Keivan Hosseini

Associate Professor, Department of International Relations, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran

چکیده [English]

In the field of State Studies, power has usually been considered on the basis of coercion and special attention has been paid to deterministic mechanisms. As a contemplative indicator, a search for the concept of power on the Internet reveals how it relates to other coercive concepts such as domination, supremacy, pressure, and force. In this article, while pointing to the consequences of the mentioned limiting model, the main purpose is to reflect on the context of changing attitudes toward the deterministic foundation of power and in this regard, we try to insist on the consequences of the concept of "audience reception" in the context of Power Studies. On this basis, thinking about government power based on the issue of reception has led to the concept of power being considered clustered and complex, and caused it to have the characteristics such as "normative desirability and metamaterial function", "communicative nature", "integrative and expanding social integration", "model-maker and cultural prioritizer", "interrelated with knowledge", "sensitive to independence and interdependence" and "rejection of economism with the acceptance of the legitimacy of the social system". The research method is descriptive-explanatory and the main finding is that explaining how the element of satisfaction plays a role in power (government) studies can be considered as a basis and introduction to "cognitive transformation" in this field; A decisive development that brings a new horizon to the field of thinking about invisibility or soft-power in the field of coercive mechanisms of government power.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Coercive Approach to Power
  • Consent-oriented Approach to Power
  • Gramsci’s Cognitive revolution Non-democratic Manifestations of Power
  • Post-foucauldian Power

الف( فارسی

جمشیدی، محمد حسین و افشین شامیری، (1397)، «تبیین ارتباط فرهنگ و قدرت در روابط بین‌الملل»، پژوهشنامه ایرانی سیاست بین‌الملل، سال 7، شماره 1.
خلیلی، محسن، (1394)، «کشاکشِ دولت الکترونیک با دموکراسی الکترونیک»، فصلنامه دولت‏پژوهی، دوره 1، شماره 3.
رحمانی‌زاده دهکردی، حمیدرضا، (1394)، «سویه‌ها‌ی غیردموکراتیک فضای مجازی و ساختار سیاسی، اجتماعی دولت»، فصلنامه دولت‏پژوهی، دوره 1، شماره 3.
رضوی، محمد، (1354)، «مقوله قدرت و علم سیاست»، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره 18.
 سلیمی، حسین، (1394)، «دولت ـ ملت‌های مدرن و نسبت آن با منازعه»، دولت‌پژوهی، سال اول، شماره 2 .
کلگ، استوارت، (1383)، چارچوب‌های قدرت، ترجمه مصطفی یونسی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
کیوان حسینی، اصغر، (1392)، مقدمه‌ای بر روند تحول در مطالعات امنیتی، تهران: مرکز مطالعات راد.
گوهری مقدم، ابوذر و حامد کیانی مقدم، (1398)، «الگوی مذاکره در دیپلماسی نبوی»، دو فصلنامه علمی دانش سیاسی، سال 15، شماره 1.
میلر، پیتر، (1395)، سوژه، استیلا و قدرت، ترجمه: نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران: نشرنی.
لوکس، استیون، (1370)، قدرت؛ نگرشی رادیکال، ترجمه عماد افروغ، تهران: نشر رسا.
نای، جوزف، (1393)، آینده قدرت، ترجمه محمد حیدری و آرش فرزاد، تهران: فرزاد.
نظری، علی اشرف، (1391)، سوژه، قدرت و سیاست، تهران: آشیان.