نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

2 استادیار علوم سیاسی گرایش مطالعات ایران دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

در این مقاله با استفاده از تئوری دولت عمیق، نقش و قدرت نظامیان در ترکیه و چگونگی مداخلات آنها در عرصه سیاسی ترکیه تحلیل شده است. سؤال پژوهش این است که با توجه به اصلاحات قانون اساسی ترکیه و کاهش نفوذ نظامیان در امور سیاسی، آیا امکان این که نظامیان این کشور بتوانند دوباره بازیگر فعالی در عرصه سیاسی شوند، وجود دارد؟ چارچوب مفهومی پژوهش تئوری دولت عمیق است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که ارتش هم چنان پتانسیل حضور در عرصه سیاسی و مداخله در امور ترکیه را دارد اما به دلایلی از جمله کاهش مشروعیت، فشارهای خارجی و تعریف و درک جدید از مسائل امنیتی در ترکیه نظامیان دریافته‌اند که مسائل سیاسی باید توسط دولت حل شود نه نظامیان و ستاد ارتش . بر این اساس آنها به دلیل داشتن دشمنان مشترک با آک‌پارتی از جمله نیروهای پ‌ک‌ک و جنبش گولن به صورت ضمنی با اردوغان و دولت آک‌پارتی به ائتلاف رسیده‌اند و با توجه به این‌که اردوغان برای تأمین امنیت ملی و مبارزه با دشمنان داخلی و خارجی نیاز به حمایت ارتش دارد و ارتش هم در صورتی که مسائل امنیت ملی و دفاعی کشور از لحاظ آنها مد نظر قرار گیرد، با دولت آک‌پارتی همکاری می کند. روش گردآوری داده ها اسنادی و کتابخانه ای است و تحلیل داده ها به روش تکنیک ردیابی فرایند انجام شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The pattern of the formation and role of the deep state in Turkey

نویسندگان [English]

  • Reza Razeghi 1
  • Faez Dinparast 2

1 M.A Student, Department of Political Science, Allameh Tabataba’I University, Tehran, Iran.

2 Assistant Professor, Department of Political Science, Allameh Tabataba’I University, Tehran, Iran.

چکیده [English]

This article analyzes the role and power of the military in Turkey and how they interfere in Turkey's political arena, using deep state-of theory. The research question is that with regard to the Turkish constitutional amendments and the reduction of military influence on political affairs, is it possible for the country's military to become an active actor in the political arena? The conceptual framework of research is the theory of deep state. The research findings indicate that the military still has the potential for political participation and intervention in Turkish affairs, but for reasons such as reducing legitimacy, foreign pressure and a new understanding of security issues in Turkey, the military has found that issues Political should be solved by the government, not the military and the army headquarters. On this basis, they have implicitly entered the coalition with Erdogan and the AKP because of their common enemies with the AK PARTy, including the Pkk and the Gulen Movement, and given Erdogan's security National and fight against internal and external enemies need military support, and the army will cooperate with the AKP government if they consider national security and defense issues in their regard. The data collection method is document and library and data analysis is done by process tracking analysis.

کلیدواژه‌ها [English]

  • deep state
  • the military
  • Intervention
  • coalition

الف( فارسی

ازغندی، علیرضا (1380 ) ارتش و سیاست، تهران: نشر قومس.
اُکتم، کَرم (1395) دیروز و امروز یک ملت؛ ترکیه از 1989 تا امروز. ترجمه احمد موثقی و شیوا علیزاده، تهران: انتشارات دنیای اقتصاد.
امام جمعه­زاده، سید جواد، رهبرقاضی، محمودرضا و مرندی، زهره (1392) تحول گفتمان هویت در ترکیه از کمالیسم به اسلام­گرایی با تأکید بر حزب عدالت و توسعه، فصلنامه پژوهشی مطالعات جهان اسلام، دوره 1، شماره 3: صص 45- 72.
امین­صارمی، نوذر (1382) ارتش، سیاست و امنیت در ترکیه (بررسی مدل امنیتی میلیتاریستی). فصلنامه دانش انتظامی، شماره 16. صص76- 95.
ای­آزر، ادوارد و این­مون، چونگ (1379) امنیت ملی در جهان سوم، ترجمه پژوهشکده مطالعات راهبردی، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
آزاد، سینا (1389) پایان نقش تاریخی نظامیان در ترکیه، به نقل از دیپلماسی ایرانی. http://irdiplomacy.ir/fa/news/8444.
بشیریه، حسین (1392) جامعه­شناسی سیاسی: نقش نیروهای اجتماعی در زندگی سیاسی، تهران: نشر نی.
بصیری، محمدعلی، مجیدی­نژاد، سیدعلی و عالیشاهی، عبدالرضا (1396) علت­کاوی کودتای نافرجام 2016 ارتش ترکیه علیه حزب عدالت و توسعه، فصلنامه مطالعات روابط بین­الملل، سال دهم، شماره37: صص39- 64.
پورحسن، ناصر (1395) دولت عمیق نظامیان و کودتای جامعه مدنی در مصر (با تأکید بر تحولات سال های 2011تا 2015)، فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، سال پنجم، شماره 18: صص 53- 73.
جلالی، رضا (1391) چشم انداز روابط ارتش ترکیه و حزب عدالت و توسعه، فصلنامه علمی ـ پژوهشی علوم سیاسی و روابط بین­الملل، شماره 18: صص 73- 92.
جی. شاو (1370) تاریخ امپراطوری عثمانی و ترکیه جدید. ترجمه محمود رمضان­زاده، مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
حیدرزاده نائینی، محمد­رضا (1380) تعامل دین ودولت در ترکیه، تهران: مرکز چاپ و نشر انتشارات وزارت­خارجه.
روا، سارا (1395) نقش ارتش در سیاست و امنیت ترکیه، مرکز مطالعات صلح: به نقل از شورای راهبردی روابط خارجی.  http://parstoday.com/fa/asia-i51244
شکوهی،­ سعید، (1390) افول ستاره ژنرال های تُرک، به نقل از  http://borhan.ir/NSite/FullStory/?Id=1636
طالبان، محمدرضا (1387) تأملی بر تکنیک ردیابی فرایند در مطالعات انقلاب اسلامی ایران، پژوهش­نامه متین: صص91- 116.
طالبی چاری، میلاد (1397) رابطه ارتش و سیاست در ترکیه (2002- 2016). پایان­نامه کارشناسی ارشد: دانشگاه علامه طباطبائی.
عابدی­گنابادی، رضا (1389) جایگاه ارتش در ترکیه، پایگاه خبری تحلیلی ایران بالکان. http://www.iranbalkan.net/view-4375.html
عبداللهی، داریوش (1391) علل تداوم حضور حزب عدالت و توسعه در مسند قدرت سیاسی (2002- 2011). پایان­نامه کارشناسی ارشد: دانشگاه علامه طباطبائی.
کرمی، جواد (1391) نقش حزب عدالت و توسعه در نوسان قدرت ارتش ترکیه. پایان­نامه کارشناسی ارشد: دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی.
محمودی، امیر­رضا و مسعودی­نیا، محسن (2011) قانون اساسی جمهوری ترکیه با آخرین اصلاحات سال 2011.
نورالدین، محمد (1382) ترکیه؛ جمهوری سرگردان. ترجمه صغری روستایی، تهران: مؤسسه اندیشه­سازان نور.

ب (انگلیسی

----, (2015) Applying Process Tracing in Five Steps, Institute of Development studies, Brighton.
----, Constitution of the republic turkey, 1982
Andrew, bennett & Jeffrey T. checkel (2015) process- tracing from metaphor to analytic tool, Cambridge university press.
Beach, derek (2012) process tracing methods- an introduction, department of political sciences.
Hougom, Lars, (2012) the Turkish Armed forces in politics.
Hougom, Lars, (2016) A political comeback for the Turkish military: Turkey analyst. Org.
Janowitz, Morris (1977), Military Institutions and Coercion in the developing Nations. Chicago: university of chicagi press.
Jenkins, gareth (2009), between fact and fantasy: turkey’s Ergenekon Investigation. The Central Asia-Caucasus Institute & silk Road studies program, Paul H. Nitze School of Advanced International Studies.
Mahoney, James (2002) path- dependent explanations of regime change: central America in comparative perpective, studies in comparative international development.
Mutu ulus, ozgur, (2011) The Army and The Radical Lef in Turkey: Military Coups, Socialist Revolution and Kemalism, published in l.b.tauris& go.ltd.
O neil, Patrick, (2017) the deep state: an emerging concept in comparative politics: Department of politics and government.
Ozkan, behlul (2011) “The End of an Era in Turkish Politics”, Aljazeera, 1 Aug 2011.
Smith, ben, (2013) the kurds: new perspective? House of commons library (international affairs section).
Soyler, mehtap (2015) the Turkish deep state, state consolidation, civil- military relations and democracy, Routledge studies in middle eastern politics.
Tunander, ola (2009), democratic state vs. deep state: approaching the dual state of the west, in Eric Wilson, government of the shadows: parapolitics and criminal sovereignty, Australia: pluto press.
Yavuz, M.H. (2000) Cleansing Islam from the Public Sphere”, Journal of International Affairs.
Yilmaz, cihat(2016)  Kurdish Question in Turkey: Development of Kurdish Political Parties and Their Perception of Kurdish National Movement from 2003 to 2015, Vytautas magnus university faculty of political science and diplomacy department of political science, master thesis.