نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• داود فیرحی

استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

ایرانشهری، روایتی جدید از میراث قدیم است که به‌رغم رگه‌هایی در پیشامشروطه بویژه ناشی از تحولات مشروطه‌خواهی و دولت ملی برآمده از آن در ایران معاصر است. آنگاه که دولت ملی (1285) در ایران تأسیس شد، رهبران مشروطه را بر آن داشت که به تعبیر میرزا حسن خان مشیرالدوله، «جایی» پیدا کنند که میخ چادر این ملیت را بر آن بکوبند بلکه از باد و توفان مصون بماند. برخی از این متفکران، این «جای مناسب» را در «ایران باستان» دیدند و در «احیای» آن کوشیدند. این ایده‌ها و کاوش‌ها از مشروطه تاکنون راه پرفراز و نشیبی داشت و بیان امروزین آن با اندیشه‌ها و آثار استاد سید جواد طباطبائی گره خورده است. این مقاله، ضمن توضیح «ایرانشهری» با توجه به آخرین کتاب استاد طباطبائی، برخی وجوه و لوازم سلبی و ایجابی این اندیشه را بررسی کرده است. به نظر او ایران نه جزئی از تاریخ و جهان اسلام، بلکه همواره در ناحیه‌ای در «درون بیرون» آن قرار داشته است. ناحیه‌ای که هرچند «هنوز نتوانسته‌ایم مختصات آن را به دقت ترسیم کنیم»، اما هست و به هستی آن «شهود» داریم. از همین‌رو است که نظریه‌ای مستقل برای توضیح منطق تحول ایران لازم است. این نوشته می‌کوشد این اندیشه و برخی مفردات مهم آن را بررسی نماید.

کلیدواژه‌ها

• ایران
• ایرانشهری
• ملت
• دین ملی
• جدید در قدیم
• مشروطه

عنوان مقاله [English]

Iranshahri and the Iranian Issue

نویسنده [English]

• Davoud Feirahi

Professor, Department of Political Science, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

Iranshahri is a new version of the old heritage that, despite its traces in the pre-constitutional period, is especially due to the developments in the constitution and the national government. When the National Government (1905) was established in Iran, it led the constitutional leaders to find a "place" where they could set up tents of this nationality but be safe from the winds and storms. Some of these thinkers saw this "suitable place" in "ancient Iran" and tried to "revive" it. These ideas have had ups and downs so far, and its current expression is tied to the thoughts and works of Professor Seyed Javad Tabatabaei. In this article, while explaining "Iranshahri" according to the latest book of Professor Tabatabaei, some positive and negative aspects of this idea have been examined. In his opinion, Iran was not a part of the Islamic history and world, but also in the area of "Inside Out". The area that although "we have not yet been able to draw its coordinates", is, and we have the "intuition" and recognize. Therefore, an independent theory is required to explain Iran's transformation logic. In this writing, we have tried to investigate this thought and some of its important material

کلیدواژه‌ها [English]

• Seyed Javad Tabatabai
• Iranshahri
• Iran