نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• ابوالفضل دلاوری ¹
• محمد رهبری ²

¹ دانشیار علوم‌سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

² دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

وعده‌ها و برنامه‌های اعلامی حسن روحانی در انتخابات دوازدهمین دوره ریاست جمهوری‌، انتظارات زیادی، به‌ویژه در میان حامیانش  ایجاد کرد. باوجوداین، پس از پیروزی، او خیلی زود با سرخوردگی بسیاری از حامیانش و نارضایتی بسیاری از گروه‌های اجتماعی روبرو شد. پرسش این است که این وضعیت چگونه و در اثر چه عواملی ایجاد شد و چه پیامدهایی داشت. در این مقاله بر اساس مدلی بسط یافته از نظریه «محرومیت نسبی» و با کاوش در داده‌‌های موجود در فضای مجازی در کنار داده‌های اسنادی به این پرسش پاسخ‌داده‌شده است. یافته‌های مقاله نشان داد دولت دوم روحانی از یک‌سو حجم بالایی از انتظارات و مطالبات را ایجاد کرده بود و از سوی دیگر از همان نخستین روزهای استقرار خود با محدودیت‌های فزاینده‌ای برای تحقق این انتظارات و مطالبات روبرو شد. این محدودیت‌ها از متغیرهای  متعددی ناشی می‌شد. فشار فزاینده نیروها و نهادهای تحت کنترل جناح رقیب در چینش کابینه، خروج آمریکا از برجام و تشدید تحریم‌ها و سیاست‌های نامنسجم و گاه متناقض خود دولت به‌ویژه در زمینه‌های پولی- مالی و بودجه‌ریزی از مهم‌ترین این متغیرها بودند. این عوامل باعث تعمیق بحران اقتصادی، افزایش تورم، بیکاری و فقر و نگرانی طبقات پایین و متوسط ‌شد. این وضعیت، زنجیره‌ای از اعتراضات اجتماعی و سیاسی را در عرصه واقعی و فضاهای مجازی به‌ویژه از دی‌ماه 96 تا مردادماه 97 برانگیخت. این اعتراضات گرچه سرکوب شد یا فروکش کرد اما بی‌اعتمادی سیاسی و ناامیدی شدیدی را در میان گروه‌های مختلف نسبت به توانایی دولت روحانی ایجاد کرد.

کلیدواژه‌ها

• دولت دوم روحانی
• وعده‌های انتخاباتی
• انتظارات فزاینده
• محرومیت تصاعدی
• اعتراضات سیاسی

موضوعات

• جامعه شناسی سیاسی

عنوان مقاله [English]

Election Promises, Government Limitations, and Political Protests in Iran Case study: Rouhani's Second Government (August 2016-September 2017)

نویسندگان [English]

• Abolfazl Delavari ¹
• Mohammad Rahbari ²

¹ Associate professor, Department of Political Science, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran

² Ph.D. Student, Political Science, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Rouhani’s promises and programs in the twelfth presidential election created a lot of expectations, especially among his supporters. However, after the victory, he confronted the frustration of many of his supporters and the dissatisfaction of many social groups. The question is how and by what factors this situation was created and what were the consequences. In this article, this question is answered based on an extended model of the theory of "relative deprivation" and by exploring the data available in cyberspace along with the documentary data. The findings of the article demonstrate that the second Rouhani's second administration, on the one hand, had created a high volume of expectations and demands, and on the other hand, from the first days of its establishment, faced increasing restrictions on the fulfillment of these expectations and demands. These constraints are due to several factors. Rising pressure from rival forces and institutions during the arrangement of the cabinet, the withdrawal of US from JCPOA and the escalation of sanctions and inconsistent and contradictory policies of the government, especially in the monetary and budgeting context, were among the most important factors. These factors have deepened the economic crisis, raised inflation, unemployment and poverty, and concerns of the lower and middle classes. This situation provoked a chain of social and political protests in the real world and in cyberspace, especially from January 2018 to August 2018. Although the protests were suppressed, they created political distrust and severe frustration among various groups over the Rouhani government's ability.

کلیدواژه‌ها [English]

• Rouhani's second government
• election promises
• rising expectations
• Progressive Deprivation
• Political Protests