Document Type : Research Paper

Author

Assistant Professor, Department of History, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran

Abstract

In Transoxiana political and social history in the Islamic period, there are moments of collision between the primitive and present biospheres, one of the most recent of which is the rise of the Uzbek nomadic rule and their extensive migration to the Iranian world and finally the formation of political structure and dual office (tribal-urban). In the present paper, using Weber's sociological approach (traditional authority theory), which depicts the evolution of power and domination in traditional societies, we traced the periods of Uzbek political rule, up to the 13th / 19th century with the ambiguity of "What are the Uzbek nomads like?" "Have they experienced traditional authority and sovereignty in the evolution of their political life?" We claim that “the traditional Uzbek authority, due to the hybrid social system (urban and primitive) and the predominance of the tribal structure, is in constant challenge and tension between different species, simultaneously experiences a multi-layered structure (from gerontocratic, patriarchal and patrimonial authority), and finally, with the rise of the last dynasty of this race (Menghites), for some reason, its patrimonial layer is established." The result of the research completes the above claim in such a way that the extended patrimonial authority of Menghiti approaches sultanism (which is a kind of patrimonial domination) due to the dictatorship of the emirs of this dynasty in the process of establishing their political authority.

Keywords

الف ـ فارسی

اشرف، احمد، (1357)، جامعهشناسی ماکس وبر، تهران: هومن.
بخاری، حافظ تانیش، (1983)، شرفنامه شاهی، مسکو: نائوکا، شعبة ادبیات شرق.
بنائی، کمال الدین علی، (1997)، شیبانینامه، تصحیح کازویوکی کوبو، کیوتو: بی نا.
بندیکس، راینهارد، (1388)، سیمای فکری ماکس وبر، ترجمه محمود رامبد، تهران: هرمس.
پارکین، فرانک، (1384)، ماکس وبر، ترجمة شهناز مسمی پرست، تهران: ققنوس.
حاتمف، نماز، (2000)، تاریخ خلق تاجیک (از سالهای شصتم عصر 19 تا سال 1924)، دوشنبه: نشریات ایرگراف (نسخة سیریلیک).
خواندمیر، غیاث الدین، (1362)، حبیب السیر، زیر نظر محمد دبیرسیاقی، تهران: خیام.
خنجی، فضل الله بن روزبهان، (1384)، مهماننامه بخارا، به اهتمام منوچهر ستوده، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
ـــــــــــــ ، (1362)، سلوک الملوک، تصحیح محمد علی موحد، تهران: خوارزمی.
دانش، احمد، (2010)، معیارالتدین، تصحیح علیقل دیوانقولوف و نصرالله ذاکراف، دوشنبه: ایرگراف، (نسخة سیریلیک).
 دوغلات، حیدرمیرزا، (1383)، تاریخ رشیدی، تصحیح عباسقلی غفاری، تهران:‌ میراث مکتوب.
راقم سمرقندی، میرسید شریف، (1380)، تاریخ راقم، تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار.
رویمر، هـ ، (1379)، تاریخ ایران دورة تیموریان (پژوهش دانشگاه کمبریج)، ترجمة یعقوب آژند، تهران: جامی.
سامی، عبدالعظیم، (1962)، تاریخ سلاطین منغیتیه، مقدمه و ایضاحات ل.م.پیفانوا، مسکو: آکادمی فن‌های رس رس، نشریات ادبیات شرق.
سمرقندی، کمال الدین بن عبدالرزاق، (1365)، مطلع سعدین و مجمع بحرین، به تصحیح محمد شفیع، لاهور: گیلانی.
سمرقندی، محمد بن عبدالجلیل و ابوطاهر، (1367)، قندیه و سمریه، به کوشش ایرج افشار، تهران: موسسه فرهنگی جهانگردی.
سید بلجوانی، محمد علی بن محمد ،(1384)، تاریخ نافع، به کوشش احرار مختاروف، تهران: مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی.
عرب قطغان، محمد یار، (1385)، مسخرالبلاد، به تصحیح نادره جلالی، تهران: میراث مکتوب.
گروسه، رنه، (1353)، امپراتوری صحرانوردان، ترجمة عبدالحسین میکده، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
لاپیدوس، ایرام، (1381)، تاریخ جوامع اسلامی، ترجمة علی بختیاری، تهران: اطلاعات.
لین‌پول، استانلی، (1370)، تاریخ دولتهای اسلامی و خاندانهای حکومتگر، ترجمه صادق سجادی، تهران: نشر تاریخ ایران.
محمد شریف‌بن محمدنقی، (1322)، تاج‌التواریخ، بمبئی: [بی‌جا]، چاپ سنگی.
مطربی سمرقندی، محمد، (1377)، تذکره الشعرا، مقدمه و تصحیح اصغر جانفدا، تحشیه و تعلیقات رفیعی علا مرودشتی، تهران: نشر میراث مکتوب.
منشی،محمد یوسف، (1380)، تذکرة مقیم‌خانی، تصحیح فرشته صرافان، تهران: میراث مکتوب.
 بی نام، (1373)، سفرنامه بخارا، تصحیح حسین زمانی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
بی نام، (1377)، ظفرنامه خسروی، به تصحیح منوچهر ستوده، تهران: آینه میراث.
واصفی، زین الدین، (1349)، بدایع الوقایع، تصحیح الکساندر بلدروف، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
وامبری، آرمینیوس، (1380)، تاریخ بخارا از کهنترین روزگار تاکنون، ترجمة سید محمد روحانی، تهران: سروش.
هدایت، رضا قلی خان، (1339)، روضه الصفای ناصری، جلد 9، قم: کتابفروشی مرکزی.
ــــــــــــــــ ، (1385)، سفارتنامة خوارزم، به تصحیح جمشید کیانفر، تهران: دفتر پژوهشی میراث مکتوب.

ب ـ انگلیسی

Barton, A, (1995), ”Shaybanid Coinage: A reassessment”, Numismatic Chronicle,  No. 155.
Becker, Seymour, (2004), Russians Protectorates in Central Asia (Bukhara and Khiva 1865- 1924), Routledge Curzon, London and New York.
Bregel, Yuri, (1985), Abul-kayrkhan, Encyclopedia Iranica, V.I, ed.E. Yarshater, Routledge & Keganpaul, London, Boston and Henley.
Barthold, (1986), ”Abul- khayr”, Encyclopedia of Islam, V.I, ed.H.A.R.Gibb, j.H.Karmers, E.LEI-PRO-Vencal, j. Schacht, Leiden, Brill,.
 Chang, Michael G, (2007), A Court on Horseback Imperial Touring& the Costruction of Qing Rule, 1680-1785, Harvard University Center.
Flotz, Richard, (1998), Mughal India and Central Asia, Karachi Oxford University Press.
Geiss, Paul Georg, (2005), Pre-Tsarist and Tsarist Central Asia, Communal Commitment and Political order in Change, Routledge Curzon, London and New York.
Khanikoff, Amir and its People, (1845), Translated by Baron Clement A. De Bode, London: Tyler & Reed
Svat, Soucek, (2000), A History of Inner Asia, Cambridge University Press.
Mc Chesney, R.D, (1990), “Central Asia in the 16th-18th Centurirs, Encyclopedia Iranica, V.5, FASC.2, ED., E. Yarshater, California, Mazda.
Mc Chesney, (1997), ”Shibanids”, EI, V. IX, ed. Bosworth, Leiden, Brill.
Mc Chesney, (1995), ”Ozbeg, Historical Aspects”, EI, V.VIII, ed.  Bosworth, Leiden, Brill.
Mokminova, Roziya G, (1996), ”Recent Ozbek Historical Studies on Thirteen Century Ozbekistan”, Asia Research Trends, No. 6 .
Pierce, Richard, (1960), Russian Central Asia 1867-1917 (A Study In Colonial Rule), University of California Press.