Document Type : Research Paper

Authors

1 Assistant Professor, Department of Social Communication, Allameh Tabataba’i University

2 PhD Student of Political Sociology, Islamic Azad University, South Tehran Branch

Abstract

Purpose: There are various approaches to study the modern state in Iran including the Marxist approach, Patrimonial approach and the Oriental despotism approach. These approaches, however, often consider the modern state as a full-blown despotism and Reza Shah as an "oriental despot" or an autocrat who imposed his will upon the society. The critics of Reza Shah claim that he was a dictator: He secularized laws, forced women to do away with the veil, and introduced Western-style dress for men. They state that during his time, there was hardly any political life in the form of opposition. The press was muzzled; the parliament rubber-stamped the king’s decisions, and some of his political rivals and confidantes were imprisoned, some eliminated. Religious protests were put down robustly, and Reza Shah was ruthless with tribal rebellions. Indeed, his style was very brusque. This study aims to show how a seemingly absolute and autocrat modern state, Reza Shah’s State, could be limited by a number of factors including the existence of strong social forces such as tribes, the state’s incapability to exert absolute force, and the intervention of foreign powers. In other words, there have been some social and economic contexts influencing the modern state. In this situation, the Shah could be forced to make a decision and take an action different from his own will. To prove this claim, this study gives some evidence from various sources, including foreign state documents, books, memories, diaries of foreign financial advisers such as Dr. Millspaugh, eyewitnesses who registered their observations etc.
Design/Methodology/Approach: The structural approach is adapted to justify the modern state. In other words, it is shown that to understand the concrete reality of The Modern State, one should refer to the context (social forces, geographic situation, and intervention of foreign forces) and, moreover, one should refer to the state and its ability/inability to exerting absolute force in its territory.
Findings: Our thesis can be summed up by one typical statement: Social, economic, and demographic situations (including social forces and geographically large countries with dispersed population), that is what is called as a context and some characteristics of the Modern State (including state inability to exert absolute force on the country), prevent the state from falling into full-blown despotism. The study has summarized the other approaches and compared them to the approach of the present paper for highlighting the different dimensions of this approach.
Originality/Value: It is the researcher’s belief that this study throws a new light to the debates on Reza Shah’s state as the first modern state in Iran. The critics of this state assert that it was a full blown despotic state, and the defenders consider it as a reformer-dictator state that laid the foundation of modern Iran and transformed the chaotic and desperate conditions of the time. This study shows that, in spite of the fact that there were some suppressions, some structural impediments prevented the Shah to act on his own absolute will.
 

Keywords

آبراهامیان، یرواند. (1377). ایران بین دو انقلاب‌، ترجمه احمد گل محمدی و محمد ابراهیم فتاحی، تهران: نشر نی.
آبراهامیان، یرواند. (1392). تاریخ مدرن ایران، ترجمه محمدابراهیم فتاحی، تهران: نشر نی.
احمدی، حمید. (1378). قومیت و قوم‌گرایی در ایران، تهران: نشر نی.
استمپل، جان. دی. (1377). درون انقلاب ایران، ترجمه منوچهر شجاعی، تهران: مؤسسه خدمات فرهنگی رسا.
اشرف، احمد. (1359). موانع تاریخی رشد سرمایه‌داری در ایران دوره قاجاریه، تهران: نشرزمینه (نسخه الکترونیکی).
اعظام قدسی، حسن. (1379(. خاطرات من، یا تاریخ صدساله ایران، تهران: نشر کارنگ.
الگار، حامد. (1369). دین و دولت در ایران، ترجمه ابولقاسم سری، تهران: نشر توس، چاپ دوم،
باقی، عبدالعلی. (1370). مدرس، مجاهدی شکست‌ناپذیر، تهران: نشر فکر.
بشیریه، حسین. (1394). جامعه شناسی سیاسی، تهران: نشر نی، چاپ بیست‌وچهارم.
پارسانیا، حمید. (1380). حدیث پیمانه، قم: انتشارات معارف.
پولاک، یاکوب ادوارد. (1368). ترجمه کیکاوس جهانداری، ‌سفرنامه پولاک، تهران: انتشارات خوارزمی.
پوپر، کارل. (1369). جامعه باز و دشمنان آن، ترجمه عزت‌الله فولادوند، تهران: انتشارات خوارزمی.
جمشیدیان، سجاد؛ نادر، پروانه. (1390). «بررسی عملکرد نیروهای مخالف رضاشاه در مجلس ششم شورای ملّی»، ضمیمه فصنامه اسناد بهارستان.
دولت‌آبادی، یحیی. (1371). حیات یحیی، جلد چهارم، تهران: انتشارات عطار و فردوس.
رجبی دوانی، محمدحسین. (1393). «نقش نهاد مرجعیت و روحانیت شیعه در برابر تهدیدات سخت و نرم دشمنان از صفویه تا انقلاب مشروطه»، مجله سیاست دفاعی، سال بیست و دوم، شماره 88 .
رضاقلی، علی. (1374). جامعه‌شناسی خودکامگی (تحلیل جامعه‌شناختی ضحاک ماردوش)، تهران: نشر نی.
سینایی، سید عطاالله. (1384). نظام ایلیاتی و الگوی حکومت در ایران، نشریه علوم جغرافیایی، ج5، ش 6 و 7، پاییز و زمستان.
شفایی هریسی، کاظم؛ ماوردیانی، عاطفه. (1391). تعامل نهاد دین و دولت، نشریه پژوهش در تاریخ، سال سوم، شماره 9‌.
شمیم، علی‌اکبر. (1371). ایران در دوره سلطنت قاجاریه، تهران: انتشارات علمی، چاپ سوم.
شوکت، حمید. (1387). در تیررس حادثه، زندگی سیاسی قوام‌السلطنه، تهران: نشر اختران.
غلامی، فتاح. (1389). بستن بازار مهم‌ترین اقدام تجار علیه قاجار، نشریه ایام جام جم، 30 دی‌، شماره 64.
فوران، جان. (1392). مقاومت شکننده، ‌تاریخ تحولات اجتماعی ایران از صفویه تا سال‌های پس از انقلاب اسلامی، ترجمه احمد تدین، تهران: رسا.
فوران، جان. (1390). نظریه‌پردازی انقلاب‌‌‌ها، ترجمه فرهنگ ارشاد، تهران: نشر نی.
کرایپ، یان. (1394). نظریه‌‌‌های اجتماعی کلاسیک، ترجمه شهناز مسمی‌پور، تهران: نشر آگه.
کرزن، جرج. (1362). ایران و قضیه ایران، ترجمه وحید مازندرانی، تهران: انتشارات علمی فرهنگی.
کسرائیان، نصراللَّه؛ عرشی زیبا. (1375). عشایر ایران، تهران: انتشارات آگاه.
کشاورزیان، ارنگ. (1389). «ماتریکس پیچیده قدرت و بازار»، مهرنامه، شماره 5.
کمالی، مسعود. (1381). جامعه مدنی دولت و نوسازی در ایران معاصر، ترجمه کمال پولادی، تهران: انتشارات مرکز بازشناسی اسلام و ایران‌.
کمبریج. (1371). سلسله پهلوی و نیروهای مذهبی به روایت تاریخ کمبریج، ترجمه عباس مخبر، تهران: انتشارات طرح نو.
متینی، جلال. (1388). نگاهی به کارنامه سیاسی دکتر محمد مصدق، لس‌آنجلس: شرکت کتاب.
مصلی‌نژاد، عباس. (1393). سیاستگذاری ساخت قدرت در ایران، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
مکی، حسین. (1363). تاریخ بیست‌ساله ایران، جلد اول، تهران: نشر ناشر.
نجفی، موسی. (1387). اند‌یشه سیاسی و تاریخ نهضت حاج آقا نوراللّه اصفهانی، تهران: مؤسسه مطالعات تاریخ ایران.
هوشنگ مهدوی، عبدالرضا. (1373). سیاست خارجی ایران در دوره پهلوی، تهران: نشر البرز.
Avery, P. & Hambly, G. R. G., & Melville, C. (Eds). (1991). “the Cambridge History of Iran”, Vol. 7: From Nadir Shah to the Islamic Republic. Cambridge: Cambridge University Press.
Charles Baron, De Montesquieu. (2011), “The Spirit of Laws, trans. Thomas Nugent”, Cosimo Classics, No 4, Book XI, 150.
Majd, M. G. (2001). Great Britain and Reza Shah: The Plunder of Iran, 1921-1941 Gainesville, FL: University Press of Florida
Mancur Olson. (1993), “Dictatorship, Democracy, and Development”, American Political Science Review 87, no. 03 PP 567–76.
Panaino, Antonio. (2014)‌. “The Achaemenid Power between Tolerance and Authoritarianism": Possible or Impossible Comparisons with Modem Phenomena”, in Excavating an Empire. Achaemenid Persia in longue durée, Daryaee, Touraj, Ali Mousavi & Khodadad Rezakhani (eds.), Costa Mesa, Mazda Publisher, pp. 189 - 198 
Stephanie, Cronin. (2006). Tribal Politics in Iran: Rural Conflict and the New State, 1921-1941, London etc: Routledge.
Stephanie, Cronin. (1997). the Army and Creation of the Pahlavi State in Iran, 1910-1926 London; New York: I. B. Tauris.