Document Type : Research Paper
Authors
1 Ph.D. Student, Department of Public Law, Islamic Azad University of Central Tehran Branch, Tehran, Iran
2 Professor, Department of Public Law, University of Tehran, Tehran, Iran
Abstract
Modernization of governance and the attainment of collective enthusiasm and participation in political decision-making began since the fundamental shift of sovereignty from the Sultan to people. The modern state, as a descendant of ancient forms of governance, defines its sovereignty based on human wisdom rather than spiritual sources. As a claimant to the divine and popular sovereignty, the Islamic Republic of Iran (IRI)—within the Constitutional Law—has recognized its own political–legal framework based on revelation and jurisprudence. Yet as a political entity in international politics and relations, the IRI cannot remain indifferent to the necessities of the modern world, especially when it comes to political and legal systematization. As a result, the IRI has also used modern methods of governance to organize the country legally and politically as well as to manage public affairs. Since state and modernity are pluralistic phenomena in intellectual and political systems, there are differences in the way the components of the Modern are recognized. Taking this as its central topic, the present study used a descriptive–explanatory and prescriptive approach as well as the library data to analyze the constituting components of state. The main finding is the fact that the difference lies in the normative basis and genesis of the two legal systems.
Keywords
الف) فارسی
اسکینر، موئنتین، (1393)، بنیادهای اندیشه سیاسی مدرن، جلد دوم، عصردین پیرایی، ترجمه کاظم فیروزمند، تهران: انتشارات آگاه
اشرف، احمد، (۱۳۹۶)، هویت ایرانی از دوران باستان تا پایان پهلوی، ترجمه و تدوین حمید احمدی، چاپ6، تهران: نشر نی
بشیریه، حسین، (1397)، آموزش دانش سیاسی (مبانی علم سیاست نظری و تاسیسی)، چاپ13، تهران: انتشارات آگاه
بشیریه،حسین، (1382)، عقل در سیاست، سیوپنج گفتار در فلسفه، جامعهشناسی و توسعهسیاسی، تهران: نشرنگاه معاصر
پروین، خیرالله و تجلی، محمدرضا، (1395)، مبنا و منشاء نظام بینالمللی حقوق بشر و نظام حقوق بشر اسلامی(سازگاری یا تعارض)، چاپ2، تهران: انتشارات خرسندی
پروین، خیرالله؛ اصلانی، فیروز، (1391)، اصول و مبانی حقوق اساسی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران
پژوهشکده حوزه و دانشگاه، (1381)، درآمدی بر حقوق اسلامی، تهران: نشر سمت
جوان آراسته، حسین، (1383)، مبانی حاکمیت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، چاپ اول، قم: دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری
جونز، ویلیام تامس،( 1358)، خداوندان اندیشه سیاسی، (جلد دوم) ترجمه علی رامین، تهران: نشر امیرکبیر
دهقانزاده، سجاد و احمدیان، فاطمه، (1398)، «هستیشناسی ماتریالیستی: مقایسه فلسفه چارواکه و فلسفه اپیکوری»، پژوهشهای فلسفی، شماره 26
رستمی، ثریا، (1392)، «حقوق شهروندی و آزادیهای مشروع» ، پژوهشنامه فقه اسلامی و مبانی حقوق، سال اول شماره 1
زارعی، محمدحسین،(1394)، گفتارهایی در حقوق عمومی مدرن؛ حاکیمت قانون و دموکراسی، چاپ اول، تهران: انتشارات خرسندی
شوالیه، ژاک، (1396)، دولت پسامدرن: مطالعه تطبیقی تحولات معاصر در حقوق اساسی و اداری، ترجمه سید مجتبی واعظی، تهران: مجد
صورت مشروح مذاکرات بررسی قانون اساسی، 1364ش، انتشارات مجلس شورای اسلامی، http://www.majlesekhobregan.ir/fa/MashroheMozakerat.html
طباطبایی موتمنی، منوچهر، (1380)، حقوق اساسی، تهران: نشر میزان
عالم، عبدالرحمان؛ (1388)، بنیادهای علم سیاست، چاپ19، تهران: نشر نی
عباسی، بیژن، (1394)، مبانی حقوق اساسی، چاپ4، تهران: انتشارات جنگل
عبدخدایی، مجتبی، (1393)، «دولت مدرن، دولت تمدنی»، فصلنامه فلسفه و الهیات، سال نوزدهم، شماره 3
العَروی، عبدالله، (1397)، اسلام و مدرنیته، ترجمه امیر رضایی، تهران: انتشارات قصیده سرا
فلسفی، هدایت اله، (1395)، حقوق بشر: جدال حق و سیاست، پـیش درآمـدی بر: سیدمحمد قاری سیدفاطمی، حقوق بشر در جهان معاصر، دفتر دوم، جستارهایی تحلیلی از حـقهـا و آزادیها، تهران: انتشارات شهر دانش
قاری سید فاطمی، سید محمد، (1390)، حقوق بشر درجهان معاصر، دفتر یکم، درآمدی بر مباحث نظری:مفاهیم، مبانی، قلمرو و منابع، تهران: موسسه مطالعات و پژوهشهای حقوقی شهر دانش
قاری سیدفاطمی،سیدمحمد، (1381)، «مبانی توجیهی- اخلاقی حقوق بشر معاصر»، مجله تحقیقاتحقوقی، شمارههای 35-36
کواکبیان، مصطفی، (1378)، مبانی مشروعیت در نظام ولایت فقیه، تهران: نشر عروج
لاک، جان، (1391)، رسالهای درباره حکومت، ترجمه حمید عضدانلو، چاپ6، تهران : نشرنی
لاک، جان، (1392)، دو رساله حکومت، ترجمه فرشاد شریعت، تهران: نشر نگاه معاصر
مرادی برلیان، مهدی، (1399)، دولت مدرن اسلامی، بررسی تحلیلی نظریه امتناع، تهران: نشرطرح نو
مصباح یزدی، محمدتقی، (1377)، پرسشها و پاسخها، (جلدهای1و2) قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)
مصباح یزدی، محمدتقی، (1388)، نگاهی گذرا به حقوق بشر از دیدگاه اسلام، قم: انتشارات مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینی
مطهری، مرتضی، (1372)، مقدمهاى بر جهان بینى اسلامى، تهران: صدرا.
ملکی، علی، (1397)، «مبانی مشروعیت نظام جمهوری اسلامی ایران: تعدد تفسیرها؛ چالشها و راهکارها»، فصلنامه سیاست متعالیه، شماره 21
منتسکیو، شارل لویی، (1396)، روحالقوانین به انضمام مقدمهای بر روحالقوانین، چاپ14، ترجمه علیاکبر مهتدی، تهران: نشر امیرکبیر
موسوی، سیدرضا (1377)، «عقل و مشروعیت از نظر ماکس وبر و هابرمـاس»، اطلاعـات سیاسـی - اقتصادی، شمارههای 132 ،131
ناصحی، مصطفی (1378)، تفکیک قوا و ولایت فقیه، قم: انتشارات تبلیغات اسلامی.
نوری، محمدعلی (1392)، حقوق و سیاست، چاپ اول، تهران: گنج دانش
هلد، دیوید (1394)، شکل گیری دولت مدرن، ترجمه عباس مخبر، درآمدی بر فهم جامعه مدرن، کتاب یکم، صورتبندیهای مدرنیته، ویراسته استوارت هال و برم گیبن، ترجمه محمود متحد و دیگران، تهران: نشرآگه
هیوود اندرو، (1392)، مفاهیم کلیدی در علم سیاست، ترجمه حسن سعید کلاهی خیابان و عباس کاردان، تهران، چاپ2، تهران: نشر علمی فرهنگی
وبر، ماکس، (1384)، اقتصاد و جامعه، ترجمه عباس منوچهری و دیگران، تهران : انتشارات سمت
وینسنت، اندرو، ( 1392)، نظریه های دولت، ترجمه حسین بشیریه، تهران: نشر نی
ب (انگلیسی
Biersteker, T. j, (2013), State, Sovereignty and Territory: Handbook of International Relations, 2nd ed New York, Sage Publication, P. 245-272
Bocock.R and Thompson.K, (1992) Social and Cultural Forms of Modernity: Understanding Modern Societies, Book III, London: Polity Press.
De Carvalho, B., (2003), “The Making of Political Subjects: Subjects and Territory in the Formation of the State”, in States and Citizens: History, Theory, Prospect, Edited by: Quentin Skinner and Bo Strah, New York Cambridge University Press
Elden, S, (2013), The Birth of Territory, Chicago: The University of Chicago Press
Flint C. and Peter J. Taylor (2007) Political Geography: World-economy, Nation State, and Locality, Pearson/Prentice Hall Pub.
Gerth, H. and Mills, C. W. (1946). From Max Weber: Essays in sociology. New York: Oxford University Press
Giddens, A. (1985) The Nation-State and Violence: Berkeley, University of California Press
Kurian, G. T. (2011) The Encyclopedia of Political Science, CQ Press: Washington DC.
Morris, C, (1998) An essay on the Modern State, Cambridge: Cambridge University Press.
Olson K, (2008) “Constructing Citizens, The Journal of Politics Vol. 70, No. 1
Philip M, Simon R S., and Richard W. Bulliet (1996). Encyclopedia of Modern Middle East: Vol2. New York, Macmillan
Pierson.C. (2011) The Modern State, London: Routledge Pub.
Poggi, G, (2003), “Citizens and the State: Retrospect and Prospect”, In Quentin Skinner & Bo Strath (Eds.), States and Citizens: History, Theory, Perospect (pp.39-48), Cambridge: Cambridge University Press
Runciman, D.,( 2003) : “The Concept of the State: The Sovereignty of a Fiction”, in: States and Citizens: History, Theory, Prospect, Edited by: Quentin Skinner and Bo Strah, Cambridge University Press
Abbasi, B. (2015). Mabāni-ye hoquq-e asāsi, [The basics of constitutional law]. Jangal Publication.
Abdekhodaee, M. (2014). Dowlat-e modern, dowlat-e tamaddoni [The modern state, the civilizational state]. The Quarterly Journal of Philosophy & Theology, 19(3), 97–122.
Ahmadi, H. (Ed. & Trans.) (2017). Hoviyat-e Irāni az dowrān-e bāstān tā pāyān-e Pahlavi: Ahmad-e Ašraf va do maqāle az Gerārdo Niyulli va Šāpur-e Šahbāzi [The Iranian identity from the ancient era to the end of the Pahlavi period: Ahmad Asharf and two articles by Gherardo Gnoli and Shapour Shahbazi]. Nashr-e Ney.
Alem, A. (2002). Bonyādhā-ye elm-e siyāsat [Foundations of political science]. Nashr-e Ney.
Arawi, A. (2018) Eslām va modernite [Islam and modernity] (A. Rezaei, Trans.). Ghaside Sara. (Original work published in 1987)
Bashiriyeh, H. (2003). Aql dar siyāsat: Si-yo panj goftār dar falsafe, jāmeešenāsi va towsee-ye siyāsi [The reason in politics: Thirty-five articles on philosophy, sociology, and political development]. Negah-e Moaser.
Bashiriyeh, H. (2018). Āmuzeš-e dāneš-e siyāsi (Mabāni-ye elm-e siyāsat-e nazari va ta’sisi) [Teaching political knowledge: The basics of theoretical and foundational political science]. Negah-e Moaser.
Chevallier, J. (2017) Dowlat-e pasāmodern: Motālee-ye tatbiqi-ye tahavvolāt-e moāser dar hoquq-e asāsi va edāri [The postmodern state: A comparative study of contemporary developments in constitutional and administrative law] (S. M. Vaezi, Trans.). Majd. (Original work published in 2003)
Dehghanzadeh, S., & Ahmadian, F. (2019). Hastišenāsi-ye māteryālisti: Moqāyese-ye falsafe-ye Cārvake va falsafe-ye epikuri [Materialistic ontology: A comparative study of the philosophy of Charvaka and Epicures]. Philosophical Investigations, 13(1), 169–193.
Falsafi, H. (2016). Piš-darāmad [Prologue]. In S. M. Ghari Seyyed-Fatemi, Hoquq-e bašar dar jahān-e moāser (daftar-e dovvom): Jostārhā-yi tahlili az haqhā va āzādihā [Human rights in contemporary world (volume 2): Analytical essays on rights and freedoms]. Shahr-e Danesh.
Ghari Seyyed-Fatemi, S. M. (2002). Mabāni towjihi-axlāqi-ye hoquq-e bašar-e moāser [Ethical– justificatory foundations of contemporary human rights]. Legal Research Quarterly, 6, 111–192.
Ghari Seyyed-Fatemi, S. M. (2011). Hoquq bašar dar jahān-e moāser (daftar-e yekom): Darāmadi bar mabāhes-e nazari: Mafāhim, mabāni, qalamrow va manābe’ [Human rights in contemporary world (volume 1): An introduction to theoretical discussions (concepts, basics, areas, and sources)]. Shahr-e Danesh.
Held, D. (2015). Šeklgiri-ye dowlat-e modern [The development of the modern state] (A. Mokhber, Trans.). Agah. (Original work published in 1993)
Heywood, A. (2013). Mafāhim-e kelidi dar elm-e siyāsat [Key concepts in politics] (H. Saeid-Kolahi & A. Kardan, Trans.). Elmi Farhangi Publishing. (Original work published in 2002)
Islamic Consultative Assembly. (1985). Surat-e mašruh-e mozākerāt-e barresi-ye qānun-e asāsi [Proceedings of negotiations about reviewing the Constitutional Law]. Islamic Consultative Assembly. http://www.majlesekhobregan.ir/fa/MashroheMozakerat.html
Javan-Arasteh, H. (2004). Mabāni hākemiyat dar qānun-e asāsi-ye Jomhuri-ye Eslāmi-ye Irān [The foundations of sovereignty in the Constitution of the Islamic Republic of Iran]. Assembly of Experts’ Secretariat.
Jones, W. T. (1979). Xodāvandān-e andiše-ye siyāsi, jeld-e dovvom [Masters of political thought: Volume two] (A. Ramin, Trans.). Amirkabir. (Original work published in 1947)
Kavakebian, M. (1999). Mabāni mašruiyyat dar nezām-e velāyat-e faqih [The foundations of legitimacy in the Guardianship of the Islamic Jurist]. Orouj.
Locke, J. (2012). Resāleey dar bāre-ye hokumat [The second treatise of government] (H. Azodanloo, Trans.). Nashr-e Ney. (Original work published in 1980)
Locke, J. (2013). Do Resāle-ye hokumat [Two treatises of government] (F. Shari’at, Trans.). Negah-e Moaser. (Original work published in 1998)
Maleki, A. (2018). Mabāni-ye mašruiyyat-e nezām-e Jomhuri-ye Eslāmi-ye Irān: Taaddod-e tafsirhā, cālešhā va rāhkārhā [Legitimacy principles of the Islamic Republic of Iran’s regime: Multiple interpretations, challenges. and approaches]. Transcendent Policy, 6(2), 77–94. https://doi.org/10.22034/SM.2018.32306
Mesbah-Yazdi, M. T. (1998). Porsešhā vo pāsoxhā, jeldhā-ye 1 va 2 [Questions and answers, voluems 1 and 2]. Imam Khomeini Education and Research Institute.
Mesbah-Yazdi, M. T. (2009). Negāh-i gozarā be hoquq-e bašar az didgāh-e Eslām [A brief look at human rights from the perspective of Islam]. Imam Khomeini Education and Research Institute.
Montesquieu, C. (2012). Ruholqavānin: Be enzemām-e darāmadi bar ruholqavānin [The spirit of the laws: With an introduction to the spirit of the laws] (A. A. Mohtadi, Trans.). Amikabir. (Original work published in 1748)
Moradi-Berelyan, M. (2020). Dowlat-e modern-e Eslāmi: Barresi-ye tahlili-ye nazariye-ye emtenā’ [The modern Islamic state: An analysis of the theory of the impossibility of thinking]. Tarh-e No.
Motahhari, M. (1993). Moqaddame-i bar jahānbini-ye eslāmi [An introduction to the Islamic worldview]. Sadra.
Mousavi, S. R. (1998). Aql va mašruiyyat az nazar-e Māks Veber va Hābermās [Reason and legitimacy in in the views of Max Weber and Habermas]. Political & Economic Ettela’at, 6, 112–117.
Nassehi, M. (1999). Tafkik-e qovā va velāyat-e faqih [Separation of powers and the Guardianship of the Islamic Jurist]. Islamic Development Organization.
Nouri, M. A. (2013). Hoquq va siyāsat [Law and politics]. Ganj-e Danesh.
Parvin, K., & Aslani, F. (2012). Osul va mabāni-ye hoquq-e asāsi [The origins of international system of human rights and Islamic system of human rights]. University of Tehran Press.
Parvin, K., & Tajalli, M. R. (2016). Mabnā va manša’e nezām-e beynolmelali-ye hoquq-e bašar-o nezām-e hoquq-e bašar Eslāmi (Sāzgāri yā taāroz) [The origins of international system of human rights and Islamic system of human rights: Compatibility or conflict?]. Khorsandi.
Research Institute of Hawzeh and University. (2002). Darāmadi bar hoquq-e Eslāmi [An introduction to Islamic law]. SAMT Organization.
Rostami, S. (2013). Hoquq-e šahrvandi va āzādihā-ye mašru’ [Citizenship rights and legitimate freedoms]. Islamic Jurisprudence and Basis of Law, 1(1), 141–162.
Skinner, Q. (2014). Bonyādhā-ye andiše-ye siyāsi-ye modern: Jeld-e dovvom, asr-e dinpirāyi [The foundations of modern political thought: Volume two, the age of reformation] (K. Firouzmand, Trans.). Agah. (Original work published in 1978)
Tabataba’i-Motmeni, M. (2001). Hoquq-e asāsi [The constitutional law]. Mizan.
Vincent, A. (2013). Nazariyehā-ye dowlat [Theories of the state] (H. Bashiriyeh, Trans.). Nashre- Ney. (Original work published in 1987)
Weber, M. (2005). Eqtesād va jāme’e [Economy and society: An outline of interpretive sociology] (A. Manouchehri, M. Torabinejad, & M. Emadzadeh, Trans.). SAMT Organization. (Original work published in 1968)
Zare’ei, M. H. (2015). Goftārhā-yi dar hoquq-e omumi-ye modern: Hākemiyat-e qānun va demokrāsi [Articles on modern public law: The rule of law and democracy]. Khorsandi.
)