نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استایار علوم سیاسی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی

2 دانشجوی دکترای اندیشه سیاسی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی

چکیده

از جنبش‌های فکری معاصر، که نسبتی با فلسفه و عرفان اسلامی دارد و ابتدا در دنیای غرب به‌ظهور رسید، جنبش فکری سنت‌گرایان یا پیروان خردِ جاودان است. در واقع این گرایش فکری بازخوانی سنن حِکمی و الهی تمدن‌های ماقبل تجدد است. در این چارچوب، معرفت در قالب حکمت خالده و از طریق عقل شهودی قابل دستیابی است و سیاست ابزار رسیدن به زندگی ایده‌آل سنتی. به‌نظر سنت‌گرایان دموکراسی به‌عنوان حکومت مطلوب جهانِ مدرن، با نفی اندیشه سلسله‌مراتبی نمی‌تواند تمام وجوه انسان را متعالی کند. در این مقاله بر اساس نظر سنت‌گرایان از جمله سیدحسین نصر سلطنتِ دینی به‌عنوان شیوه مطلوب حکومت و نظریه‌ی دولت مورد بحث واقع شده است. هم‌چنین سعی در طرح انتقادات اساسی اندیشه سنت‌گرایی به علم و تمدن جدید در حوزه‌های مختلف از جمله دولت داریم، تا بتواند برخی الزامات اندیشه سنت‌گرایی را برای تحول در نظم مدرن در ساحت‌های مختلف فکری و اجتماعی تبیین کند و نتایج این اندیشه را برای دنیای جدید آشکار سازد. این مقاله کوششی است که با تبیین منطق نفی (دنیای جدید) در نزد سنت‌گرایان، راه‌های سنتی زیستن و اندیشیدن را در جهان معاصر از جمله در حیات سیاسی و از منظر دولت نمایان کند و در پی یافتن پاسخی به این پرسش است که برای سنتی زیستن چگونه باید با اندیشه جدید مواجه شد و جایگزین سنت‌گرایی برای وضعیت فعلی را از چه طریقی باید پیش گرفت؟

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Critique of Modern Science and Politics: A Reflection on the Nature of the State in Traditionalist Thought

نویسندگان [English]

  • Reza Mahoozi 1
  • Massoud Etesami 2

1 Asistant Profesor, Department of Political Sciences, Institute for Social and Cultural Studies

2 PhD Student of political Thought, Institute for Social and Cultural Studies

چکیده [English]

One of the contemporary thought movements which has a relation with philosophy and Islamic mysticism and emerged first in the western world is the thought movement of traditionalists or the followers of the Eternal Wisdom. In fact this thought trend is a rereading of philosophical (hekmi) and divine traditions of the pre-modern civilizations. In this framework knowledge can be achieved through eternal philosophy and by intuitive reason and politics is a kind of instrument for reaching the ideal traditional life. According to the traditionalists democracy as the favorite way of government of the modern world by denying the hierarchical thinking cannot transcendentalise all aspects of human beings and in this essay on the basis of the traditionalists’s views including Seyyed Hossein Nasr’s the religious sultanate as the favorite way of government and the theory of state is studied. We also tried to put forward the traditionalism’s fundamental criticisms of the modern science and civilization in different aspects including the state in order to explain some of the prerequisites of traditionalism for evolution in modern order in different areas of thinking and society and to make clear the results of this way of thinking for the modern world. This essay is an effort to make clear the traditional ways of living and thinking in the contemporary world including the political life and from the viewpoint of state by explaining the traditionalists’ logic of denial (of the modern world). It is also an effort to find an answer to the questions: “how should we encounter the modern thought and how should we find an alternative to traditionalism for the current situation?”.

اعوانی، غلامرضا. (1375«الف»). «سکولاریسم و فرهنگ»، مجله نامه فرهنگ، (21)، صص 37-12.
اعوانی، غلامرضا. (1383). «فلسفه و اخلاق»، مجله نامه فرهنگ (53)، صص 49-34.
امامی جمعه، مهدی؛ طالبی، زهرا. (1391). «سنت و سنت‌گرایی از دیدگاه فریتیوف شوان و دکتر سید حسین نصر»، الهیات تطبیقی، 3(7)، صص 56-37.
باربور، ایان. (1393). علم و دین، ترجمه بهاالدین خرمشاهی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
بینای مطلق، محمود. (1381). مبانی متافیزیکی زیبایی و هنر، در س. نبوی، هنر و ماوراء الطبیعه، تهران: دفتر نشر معارف.
بینای مطلق، محمود. (1381«ب»). حکمت متعالی ادیان، در ح. خندق‌آبادی، حکمت جاویدان: نگاهی به زندگی و آثار سنت‌گرایان معاصر. تهران: موسسه توسعه دانش و پژوهش ایران.
داوری، رضا. (1384). سنت و تجدد، تهران: نشر ساقی.
شووان، فرینهوف. (1374). عقل و عقل عقل، تهران: هرمس.
شووان، فرینهوف. (1384«الف»). »در باب عشق به خدا»، مجله اخبار ادیان، (13)، صص 75-72.
شووان، فرینهوف. (1372«ب»).  اصول و معیار هنر جهانی، ترجمه و تدوین سیدحسین نصر، شیراز: تخت جمشید.
گنون، رنه. (1389«الف»). سیطره کمیت و علائم آخر زمان، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
گنون، رنه. (1387). بحران دنیای متجدد، تهران: حکمت.
ملاصدرا، حمد ابراهیم. (1382). الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
 نصر، سیدحسین. (1393). نیاز به علم مقدس، تدوین میانداری، قم: موسسه فرهنگی طه.
نصر، سیدحسین. (1390«الف»). دین و نظام طبیعت، تدوین م. ح. غفوری، تهران: حکمت.
نصر، سیدحسین. (1385«ب»). معرفت و معنویت، تدوین م. صدری، تدوین، تهران: سهروردی.
نصر، سیدحسین. (1391«پ»). معرفت و امر قدسی، تدوین ف. حاجی‌میرزائی، تهران: فرزان روز.
نصر، سیدحسین. (1382«ت»). آرمان‌ها و واقعیات اسلام. تهران: نشر جامی.
نصر، سیدحسین. (1382«ث»). اسلام و تنگناهای انسان متجدد، تدوین ا. رحمتی، تهران: دفتر پژوهش و نشر سهروردی.
نصر، سیدحسین. (1384«ج»). انسان و طبیعت، تدوین ع. گواهی، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
نصر، سیدحسین. (1389«چ»). جوان مسلمان و دنیای متجدد، تدوین م. اسعدی، تهران: طرح نو.
نصر، سیدحسین. (1382«ح»). «مروری بر اندیشه‌های دین‌پژوهی فریتیوف شوآن (آن‌چه در ادیان گوناگون مشترک است)»، تدوین ش. ا. عباسی، مجله اخبار ادیان (1)، صص 37-32.
نصر، سیدحسین. (1383«خ»). اسلام و تنگناهای انسان متجدد، تهران: دفتر نشر و پژوهش سهروردی.
نصر، سیدحسین. (1385«د»). قلب اسلام، ترجمه سید‌مصطفی شهرآیینی، تهران: انتشارات حقیقت.
Enes Karic. ( 2001). “Moral Tuition and Education”, in Sophia, Vol. 7, No. 1
Gisela, Webb. (1999). “Tribute: Seyyad Hossein Nasr as Traditional Educator of Islam”, in Knowledge Is Light: Studies in Honor of Seyyed Hossein Nasr, Edited by Zailan Moris
Guenon, Rene. (1995). Fundamental Symbols: The Universal Language of Sacred Science, Cambridge: Guinta Essentia.
Guenon, Rene. (2004). Spiritual Authority and Temporal power, Sophia Perennis, Hillsdale, NY.
Hahn, L. E.& R. E. Auxier& L. W. Stone.  (2001). “The Philosophy of Seyyed Hossein Nasr”, Library of Living Philosophers Vol. XXVIII, Chicago, Open Court.
Perry, Whitall N. (2001). A Treasury of Traditional Wisdom, Fons Vitae  of Kentucky, Incorporated.
Quinn, William W. (1984). The Only Tradition, State University of New York Press.
Schuon, Frithjof. (1984). The Transcendent Unity of Religions, USA, Theosophical Pub. House.
William W. Quinn, Jr. (2007). “Terminological and Educational Confusion” in idem, The Only Tradition.