قربانعلی قربان زاده سوار؛ سجاد امیدپور
چکیده
هر یک از اقشار مختلف جامعه به سهم خود در تعیین سرنوشت کشور و رقم خوردن تحولات آن به ایفای نقش میپردازند. قشر روشنفکر نیز از جمله اقشار جامعه است و از این قاعدهی کلی مستثنا نیست. در ایران هم یکی از عناصر مؤثر در تاریخ سیاسی معاصر کشور، قشر روشنفکر است. نسل اول روشنفکران ایران به عنوان طلایهدار جریان روشنفکری کشور به تأمل در مسئلهی ...
بیشتر
هر یک از اقشار مختلف جامعه به سهم خود در تعیین سرنوشت کشور و رقم خوردن تحولات آن به ایفای نقش میپردازند. قشر روشنفکر نیز از جمله اقشار جامعه است و از این قاعدهی کلی مستثنا نیست. در ایران هم یکی از عناصر مؤثر در تاریخ سیاسی معاصر کشور، قشر روشنفکر است. نسل اول روشنفکران ایران به عنوان طلایهدار جریان روشنفکری کشور به تأمل در مسئلهی انحطاط و عقبماندگی کشور پرداختند و چرایی این وضعیت را در قالب رابطهی قدرت دولت با جامعه، حدود قدرت دولت و بافت و ساخت قدرت تحلیل کردند. با توجه به این نکته، رسالت پژوهش حاضر، بیان مطالبات نسل اول روشنفکران ایرانی است و در پاسخ به این پرسش که مطالبهی اصلی نسل اول روشنفکران ایران در مورد ساخت قدرت سیاسی کشور چه بود، این فرضیه طرح و با روش کیفی تحلیلی-توصیفی و کتابخانهای-اسنادی بررسی و مشخص شد که خواستهی اصلی این روشنفکران، محدودیت قدرت سلطنت برای تأمین حقوق مردم با حاکمیت قانون بود که در قالب نقد سلطنت مطلقهی استبدادی و حمایت از سلطنت معتدلهی مشروطه و حقوق مردم بیان میشد که از شاخصههای چارچوب نظام مفهومیِ لیبرالیزاسیون است و بر تحدید قدرت حکومت و تبدیل سلطنت مطلقه به سلطنت مشروطه برای تأمین حقوق شهروندی مردم تأکید دارد.